3. Datganiad gan y Dirprwy Weinidog Tai a Llywodraeth Leol: Ailgylchu a'r Adferiad Gwyrdd

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:25 pm ar 13 Hydref 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Hannah Blythyn Hannah Blythyn Labour 4:25, 13 Hydref 2020

(Cyfieithwyd)

Rwy'n diolch i'r Aelod am ei chwestiynau. Os caf i grybwyll y mater o glytiau gwlyb yn gyntaf, roeddwn i ar fai am beidio â chodi hynny yn fy ateb i Janet Finch-Saunders hefyd. Efallai mai cam cyntaf o ddull gweithredu fesul cam yw'r ymgynghoriad hwn ar blastigau untro, ac, o fewn yr ymgynghoriad hwnnw, rydym yn gwahodd pobl i awgrymu pethau y maen nhw'n credu efallai y dylid eu cynnwys neu beidio, neu y dylem ni eu hystyried mewn ail gam. Ac un o'r pethau y tynnir sylw ato fel rhywbeth i fynd i'r afael ag ef yw mater y clytiau gwlyb, a'r clytiau gwlyb hynny'n benodol a all gynnwys plastigau niweidiol sy'n andwyol i'r amgylchedd. Ac fel y dywedwch, maen nhw'n ymddangos mewn mannau lle na ddylen nhw fod, ar y traethau. Mae Llywodraeth Cymru yn gweithio ac mae wedi gweithio'n agos iawn gyda Dŵr Cymru yn hyn o beth mewn gwirionedd—ac fe fydd yn parhau i wneud hynny yn y tymor byr i ganolig gan roi negeseuon i'r cyhoedd ar sut y gellir cael gwared ar y rhain yn briodol dan yr amgylchiadau presennol hefyd.

Gyda chyfrifoldeb estynedig ar y cynhyrchydd, mae'r gwaith presennol a wnawn ni yn ymwneud, yn amlwg, â phecynnu'n benodol, ac fe fydd hynny yn helpu i fynd i'r afael â phethau fel y plastig du trafferthus hefyd. Mae'r syniad o gynyddu'r ffioedd modiwlaidd ar gyfer rhywbeth sy'n gwneud mwy o ddifrod i'r amgylchedd yn gymhelliant neu'n sbardun i gwmnïau neu gynhyrchwyr gynhyrchu pethau sy'n gwneud llai o ddifrod i'r amgylchedd ac y gellir eu hailfeddiannu a'u hailddefnyddio mewn rhyw ffurf neu'i gilydd i gyflawni uchelgeisiau ac egwyddorion economi gylchol.

Ym Mil Amgylchedd y DU, mae yna bwerau galluogi i Gymru, a fyddai'n cynnwys Cyfrifoldeb Estynedig Cynhyrchwyr ac, yn y dyfodol, fe allech chi edrych o ddifrif ar sut y gellid cymhwyso cyfrifoldeb estynedig cynhyrchwyr i amrywiaeth o feysydd, nid pecynnu yn unig—fe allech chi edrych ar bethau fel tecstilau a deunyddiau trafferthus eraill. Felly, fe allai'r darn hwnnw o ddeddfwriaeth fod o bwys i ni yng Nghymru o ran adeiladu ar yr hyn yr ydym ni'n ei wneud eisoes a datblygu hynny ymhellach. Ond fe fyddwn i'n rhoi gair o rybudd yn ogystal â gair o anogaeth i'r Aelodau o bob rhan o'r Siambr i'n helpu ni i gyflwyno sylwadau ynglŷn â Bil y farchnad fewnol, yn benodol y pryderon ynghylch yr egwyddor o gydgydnabyddiaeth o fewn Bil y farchnad fewnol os daw'n ddeddf. Mae hynny'n caniatáu i unrhyw nwydd sy'n bodloni gofynion rheoliadol perthnasol sy'n ymwneud â gwerthiant yn y rhan o'r DU y caiff ei gynhyrchu ynddi neu ei fewnforio iddi, gael ei werthu mewn unrhyw ran arall o'r DU heb orfod cadw at ofynion rheoliadol perthnasol yn y rhan arall honno, a gallai hyn, yn ei hanfod, olygu y byddai'r Bil fel y mae ar hyn o bryd yn gallu ein hatal ni rhag gweithredu fel y gwnaethom o'r blaen ac fel y byddem yn dymuno ei wneud yn y dyfodol.

Felly, mae'r uchelgais yno a'r ymrwymiad a'r ewyllys i adeiladu ar ein record ni yng Nghymru a mynd y tu hwnt i ailgylchu o ran ein dull ni o leihau gwastraff yn y lle cyntaf a diddymu'r holl ddeunyddiau trafferthus hyn yn raddol. Ond mae gwir angen inni sicrhau na chaiff ein dwylo eu clymu wrth wneud hynny.