Part of the debate – Senedd Cymru am 5:13 pm ar 3 Tachwedd 2020.
Gweinidog, a gaf i ddweud pa mor falch yr wyf ein bod wedi gallu cymryd y cam hwn? Mae preifateiddio rheilffyrdd a dadreoleiddio bysiau wedi bod yn un o'r trychinebau mawr mewn gwirionedd, un o waddolion trychinebus mawr cyfnod Thatcher, ac mae wedi arwain at un o'r systemau trafnidiaeth gyhoeddus sydd â'r tanfuddsoddiad mwyaf yng ngorllewin Ewrop gyfan. Ac weithiau rydym ni yn anghofio hanes hyn: 1947, pan roddwyd y rheilffyrdd mewn perchnogaeth gyhoeddus, y rheswm am hynny oedd eu bod wedi methdalu mewn dwylo preifat. Fe wnaethoch chi gyfeirio'n gynharach at Network Rail, sef Railtrack cyn hynny, a breifateiddiwyd ac a aeth yn fethdalwr wedyn yn 2001, ac rydym ni wedi gweld hynny'n duedd gyson oherwydd dylai trafnidiaeth gyhoeddus fod yn y sector cyhoeddus, yn atebol i'n heconomi leol ac yn atebol fel gwasanaeth cyhoeddus.
A gaf i ddweud mor falch yr wyf fi hefyd fod pencadlys Trafnidiaeth Cymru a'r corff newydd hwn wedi'i leoli ym Mhontypridd, lle mae'n cyfrannu hefyd at adfywio'r dref? A hefyd y gwahaniaeth y mae'n dechrau ei wneud pan fyddwch yn dechrau edrych ar asedau cyhoeddus, fel gorsafoedd ym Mhontypridd, fel ased cymunedol: mae'r holl adeiladau ar yr orsaf honno bellach yn cael eu hystyried ar gyfer y posibilrwydd o'u defnyddio gan grwpiau cymunedol a sefydliadau yn y gymuned, a dyna'r gwahaniaeth, rwy'n credu, mae perchnogaeth gyhoeddus yn ei wneud mewn gwirionedd.
A gaf i ofyn ychydig o gwestiynau ynglŷn â'r buddsoddiad yn hynny a'r gwahaniaeth y bydd yn ei wneud? Yn gyntaf, y buddsoddiad yn yr holl orsafoedd newydd sy'n digwydd ar hyd rheilffyrdd y Cymoedd, ac wrth gwrs bydd hynny'n parhau. A gaf i holi hefyd am y cynnydd sy'n cael ei wneud o ran integreiddio a datblygu'r gwasanaethau rheilffyrdd nawr, a'r cyfleoedd i integreiddio â thrafnidiaeth bysiau? A gaf i ofyn hefyd am eich barn ar y cyfle nawr i ailagor hen reilffyrdd? Rydym ni eisoes wedi ymrwymo, mi gredaf, i roi dros £0.5 miliwn ar gyfer y cynllun busnes ar gyfer ailagor rheilffordd y gogledd-orllewin, Caerdydd i Lantrisant, hen reilffordd sy'n cynnig cyfle newydd ar gyfer trafnidiaeth gyhoeddus mewn gwirionedd. Ac yn olaf—