Part of 3. Cwestiynau Amserol – Senedd Cymru am 3:33 pm ar 4 Tachwedd 2020.
Diolch, Weinidog. Hoffwn ddechrau drwy ddiolch i Helen Mary Jones am roi cyfle arall i'r Senedd hon, yn sgil yr hyn a gafwyd ddoe, i fynegi wrth y Llywodraeth pa mor bwysig yw ailagor cam 3 y gronfa cadernid economaidd—ochr y grant datblygu busnes ohoni, fel rydych wedi disgrifio, sy'n wahanol i'r llall—a'i hailagor yn gyflym, Weinidog. Oherwydd roedd busnesau ar draws de-ddwyrain Cymru a'n gwlad yn dibynnu ar y gronfa hon. Treuliodd busnesau o bob maint wythnosau'n paratoi ar gyfer y gronfa hon, fel y dywedasom ddoe, ac roeddent yn dibynnu arni, er iddynt gael canllawiau newydd ar gyfer y gronfa ar y bore y cafodd ei hagor, felly mae'n amlwg fod hynny wedi cymryd amser. Ac yna, o fewn 24 awr, roedd y gronfa wedi cau. Mae hyn yn dangos i mi fod diffyg goruchwyliaeth difrifol o ran yr angen am y gronfa hon a'r galw a oedd yn mynd i ddigwydd. A chan dynnu allan yr hyn rydych newydd ei ddweud am y bobl a wnaeth gais iddi am y rhesymau anghywir, nid yn unig y dywedwyd wrthynt ei bod wedi'i chau o fewn 24 awr, ond yn hytrach na'r £150,000 roeddent yn ceisio gwneud cais amdano, dywedwyd wrthynt y byddent yn cael eu cyfeirio wedyn i geisio gwneud cais am £2,000, ac mae'n amlwg nad yw hynny'n ddigon da. Roeddwn wrth fy modd yn gweld y gefnogaeth o bob rhan o'r Siambr ddoe ar ôl i mi godi'r mater ar gyfer y datganiad brys hwn—hyd yn oed yn eich plaid eich hun, mae pobl yn cydnabod ei bod yn bwysig ailagor y gronfa hon yn enwedig. Rwy'n croesawu'r hyn a ddywedodd y Prif Weinidog wrth ymateb, gan ddweud y byddai'r Llywodraeth yn ystyried ei hailagor ac fel rydych wedi dweud, mae arian ar gael pe baech yn penderfynu gwneud hynny. Felly, rwy'n croesawu hynny hefyd, Weinidog.
Ac oherwydd y cymorth, a ydw i'n iawn yn awr i dybio nad mater o 'os' bydd y gronfa'n cael ei hailagor ydyw bellach, ond yn hytrach, 'pryd'? A phryd y byddwch yn gwneud y datganiad am y grant datblygu busnes? Oherwydd mae cymaint o bobl ddryslyd allan yno sydd dan bwysau a heb gael ateb i'w negeseuon e-bost gan Busnes Cymru hyd yn oed. Felly, hoffwn i chi edrych ar hynny, a rhoi gwell cyngor yn y dyfodol i'r busnesau a gafodd eu gwrthod. Ond diolch i chi am eich eglurhad ychwanegol y prynhawn yma, Weinidog. Diolch.