Part of the debate – Senedd Cymru am 7:09 pm ar 17 Tachwedd 2020.
Diolch, Dirprwy Lywydd. O ran eitemau 10 ac 11 gyda'i gilydd, fel y gŵyr yr Aelodau, daeth Rheoliadau Diogelu Iechyd (Cyfyngiadau Coronafeirws) (Rhif 3) (Cymru) 2020 i ben ar 8 Tachwedd. O 9 Tachwedd ymlaen, mae rheoliadau Rhif 4 yn gosod y cyfyngiadau a'r gofynion mewn ymateb i risgiau iechyd y cyhoedd sy'n deillio o'r coronafeirws. A bydd yr Aelodau hefyd yn ymwybodol bod yn rhaid adolygu rheoliadau Rhif 4 erbyn 19 Tachwedd, o leiaf unwaith rhwng 20 Tachwedd a 3 Rhagfyr, yna eto o leiaf unwaith rhwng 4 Rhagfyr a 17 Rhagfyr, ac yna o leiaf unwaith bob 21 diwrnod ar ôl hynny. Bydd rheoliadau Rhif 4 yn dod i ben ar 19 Chwefror 2021, oni chânt eu dirymu cyn y dyddiad hwnnw.
Ystyriodd y pwyllgor reoliadau Rhif 4 yn ein cyfarfod ddoe a nododd ein hadroddiad bedwar pwynt rhinwedd. Nododd y tri cyntaf y cyfiawnhad dros unrhyw ymyrraeth bosibl â hawliau dynol, na fu ymgynghori ffurfiol ar y rheoliadau ac mai dim ond asesiad effaith integredig cryno sydd wedi ei baratoi. Gofynnodd ein pedwerydd pwynt rhinwedd i Lywodraeth Cymru nodi'r dystiolaeth a oedd yn dangos y dylid gosod cyfyngiadau a gofynion ar sail Cymru gyfan. Yn arbennig, fe wnaethom ni ofyn am dystiolaeth i ddangos pam y dylai ardaloedd yng Nghymru sydd â'r nifer fwyaf o achosion o COVID-19 fod yn destun llacio cyfyngiadau a gofynion pan ddaw rheoliadau Rhif 3 i ben. Er enghraifft, yn ôl data a gyhoeddwyd gan Iechyd Cyhoeddus Cymru, roedd nifer yr achosion fesul 100,000 o'r boblogaeth ar gyfer Merthyr Tudful a Rhondda Cynon Taf yr uchaf yng Nghymru ar 9 Tachwedd. Nodwn ymateb Llywodraeth Cymru i'r pwynt hwn, a ddaeth i law ddoe ar ôl i ni gyfarfod. Mae'n dweud bod y dystiolaeth ar gyfer mabwysiadu dull gweithredu cenedlaethol yn cynnwys data, ynghyd â chyngor gan y prif swyddog meddygol, sy'n dangos bod heintiau COVID-19 yng Nghymru yn eang yn ddaearyddol, a bod y rhan fwyaf o ardaloedd awdurdodau lleol yn profi tueddiadau cynyddol mewn achosion a gadarnhawyd a chanran yr achosion o brofion cadarnhaol ar gyfer COVID-19.
Trof yn awr at Reoliadau Diogelu Iechyd (Coronafeirws, Teithio Rhyngwladol a Chyfyngiadau) (Diwygio) (Cymru) 2020, y gwnaethom ni eu hystyried ac adrodd arnyn nhw ddoe hefyd. Mae'r rheoliadau hyn yn ymestyn y cyfyngiadau presennol sy'n ymwneud â phersonau sy'n teithio i Gymru o Ddenmarc. Bydd yr Aelodau'n ymwybodol, o 4 a.m. ar 7 Tachwedd, y bydd yn ofynnol bellach i'r teithiwr sy'n dychwelyd ac unrhyw aelod o'u aelwyd ynysu am 14 diwrnod.
Nododd ein hadroddiad bedwar pwynt technegol yn ymwneud â drafftio diffygiol ac anghysondeb rhwng ystyr y testun Cymraeg a'r testun Saesneg. Nodwn ymateb Llywodraeth Cymru i'r pwyntiau hyn, a ddaeth i law ar ôl i ni gyfarfod. Mae'n nodi'r gwallau drafftio sydd wedi eu cywiro ac yn nodi bod hyn yn cael ei gyflawni drwy Reoliadau Diogelu Iechyd (Coronafeirws, Teithio Rhyngwladol a Chyfyngiadau) (Diwygio) (Rhif 2) (Cymru) 2020, a wnaed ac a osodwyd gerbron y Senedd ar 13 Tachwedd 2020. Mae ymateb Llywodraeth Cymru hefyd yn dweud na fu angen troi at y pwerau gorfodi perthnasol na'r darpariaethau trosedd cyn i'r cywiriadau gael eu gwneud.
Nododd ein dau bwynt rhinwedd ar reoliadau Rhif 4 y diffyg ymgynghori ar y rheoliadau a chododd fater ar hawliau dynol. Ar y pwynt hwn, nodwyd bod y rheoliadau yn rhagnodi cyfres fwy cyfyngedig o amgylchiadau lle y gall personau adael eu hynysu dros dro nag sy'n berthnasol i bersonau y mae'n ofynnol iddyn nhw ynysu am reswm heblaw oherwydd eu bod wedi cyrraedd Cymru o Ddenmarc. Felly, gofynnwn i Lywodraeth Cymru egluro'r rhesymau dros yr ymyrraeth gynyddol hon â hawliau unigolyn o dan Ddeddf Hawliau Dynol 1998 a siarter hawliau sylfaenol Ewrop. Yn ei hymateb, dywedodd Llywodraeth Cymru fod y risgiau iechyd a gyflwynir gan y posibilrwydd o fewnforio math newydd o goronafeirws i Gymru, ym marn Llywodraeth Cymru, mor ddifrifol fel bod yr ymyrraeth gynyddol i hawliau carfan fach iawn o unigolion yn gymesur wrth geisio'r nod cyfreithlon o ddiogelu iechyd y cyhoedd yng Nghymru, ac rydym newydd dynnu sylw'r Senedd at y sylwadau hyn. Diolch, Dirprwy Lywydd.