Part of the debate – Senedd Cymru am 5:04 pm ar 24 Tachwedd 2020.
Diolch, a diolch i'r Aelodau am eu sylwadau. Yn wahanol i Gadeirydd y Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a Chyfansoddiad, nid wyf i'n hanner Danaidd, ond mae gennyf i deulu yn Nenmarc—mae gennyf frawd, chwaer yng nghyfraith a dau nai. Nid wyf yn credu bod hynny'n effeithio'n sylweddol ar fy mhenderfyniadau yn hyn o beth, yn enwedig gan fod y rhain yn gyfyngiadau ychwanegol yr ydym ni'n eu trafod. Fe ddylwn i ddweud hefyd fod y cyfyngiadau gwreiddiol wedi'u llofnodi ar ôl 3 a.m. y bore, cyn dod i rym am 4 a.m. Roedd hynny'n fore cynnar, neu'n noson hwyr i mi, ond hefyd hoffwn i ddiolch i'r swyddogion, yr wyf i o'r farn nad ydyn nhw bob amser yn cael eu gwerthfawrogi. Maen nhw yn aros i fyny'n hwyr iawn gyda'r nos, yn gweithio drwy fanylion y rheoliadau ac yn trosglwyddo'r mesurau brys, y bu'n rhaid i ni eu cymryd ac sy'n symud yn wirioneddol gyflym iawn, a hynny ar gryn gost iddyn nhw eu hunain a'u teuluoedd am weithio hyd at yr amser hwnnw.
O ran y cwestiynau gan Andrew R.T. Davies a rhai o'r pwyntiau, wel, nid ydym yn hollol glir am yr amrywiolyn arall mewn gwledydd eraill yn Ewrop, oherwydd mae gan wledydd eraill Ewrop rywfaint o ffermio mincod masnachol. Nid ydym yn siŵr a oes trosglwyddo o Ddenmarc neu amrywiolion newydd mewn gwledydd eraill. Byddwn yn cyfarfod unwaith eto ledled gweinyddiaethau eraill y DU ddydd Iau, pan fyddaf yn disgwyl cael yr wybodaeth ddiweddaraf. Byddaf i hefyd yn cael sgwrs gyda'n prif swyddog meddygol ni cyn hynny, ac wrth inni gael y darlun mwy datblygedig, byddwn yn parhau i'ch diweddaru. Ond mae hwn, unwaith eto—er gwaethaf yr holl wahaniaeth ar wahanol adegau rhwng y pedair Llywodraeth yn y DU yn ystod y pandemig, mae hwn yn faes lle cawn sgwrs ddilys ac agored rhwng y Llywodraethau, gan rannu gwybodaeth a thystiolaeth. A phan gawn ni ddiweddariad priodol arall, byddaf i'n hapus i ddarparu hynny i'r Aelodau, gan gynnwys, os yw hynny y tu allan i amser y Cyfarfod Llawn, wneud hynny mewn datganiad ysgrifenedig.
Rydym ni yn y sefyllfa, serch hynny, o fod â pherthynas dda iawn nid yn unig â Llywodraeth Denmarc ond â system gofal iechyd Denmarc, ac nid oes unrhyw bryderon wedi'u codi gyda mi ynglŷn â lefel y cydweithredu a rhannu gwybodaeth o Ddenmarc. Er hynny, rydym yn disgwyl, ar yr ail bwynt a ofynnodd yr Aelod—nid yw'n fanwl gywir yn rhan o'r rheoliadau i ni heddiw, ond, o ran y trefniadau teithio rhyngwladol a gyhoeddodd yr Ysgrifennydd Trafnidiaeth ar gyfer Lloegr heddiw, nid ydym wedi diystyru gwneud rhywbeth tebyg. Fodd bynnag, rydym eisiau gallu deall mwy o'r wybodaeth fanwl sydd, mae'n debyg, yn sail i'r dewis sy'n cael ei wneud gan Weinidogion Lloegr. Felly, rwy'n falch o ddweud eu bod wedi cytuno i rannu'r wybodaeth honno a gweithio gyda'n prif swyddog meddygol ni a'n cell cyngor technegol i roi cyngor i Weinidogion Cymru. O ystyried na fydd y gweithredu yn Lloegr yn digwydd tan ganol mis Rhagfyr, efallai y gallwn ni symud tua'r un amser, os dewiswn wneud hynny. Ond, fel y dywedais, byddwn ni'n cael y papurau hynny, byddwn ni'n cael y cyngor hwnnw gan ein cell cyngor technegol, ac yna, yn ôl y drefn arferol, byddem ni'n disgwyl nid yn unig allu gwneud penderfyniad ond hefyd gyhoeddi crynodeb o'r cyngor hwnnw yng nghyhoeddiadau rheolaidd y gell cyngor technegol sy'n ymddangos bob wythnos.
Rwy'n credu bod hynny'n symud at y pwyntiau a wnaed gan Rhun ap Iorwerth ar gefnogi pobl a hunanynysu yn benodol. Cyfeiriwyd at bapurau SAGE yn adroddiad y gell cyngor technegol yr wythnos diwethaf, ac mae'n sôn eto nid yn unig am gymorth ariannol, y mae peth eisoes yn ei le, ond hefyd am gymorth anariannol a'r pwynt ehangach ynghylch annog pobl i wneud y peth cywir i eraill yn ogystal ag iddyn nhw eu hunain. Felly, mae yna her yma, drwy anfon negeseuon, drwy bwysleisio pam mai hwn yw'r peth iawn i'w wneud, a chefnogi pobl i wneud hynny. O'r adolygiad cynhwysfawr o wariant yfory, fe fyddwn yn clywed am ein sefyllfa o ran a fydd unrhyw adnodd ychwanegol i'r Llywodraeth yma ei ddefnyddio, ac, os felly, ar ba bwynt.
Fodd bynnag, mae gennym eisoes alwadau cymorth rheolaidd, sy'n nodwedd o'n gwasanaeth profi, olrhain a diogelu. Rwyf wedi cael etholwyr, a phobl o bob rhan o Gymru y tu allan i'm hetholaeth i, yn cysylltu â mi i ddweud pa mor ddefnyddiol y mae'r galwadau cymorth rheolaidd hynny o'r gwasanaeth profi, olrhain a diogelu wedi bod iddyn nhw, o ran gweld sut y maen nhw a sut maen nhw'n ymdopi â theimlo'n unig yn dilyn cyfnod o ynysu, naill ai fel achos cyfeirio neu, yn wir, fel cyswllt. Felly, mae yna ragor o bethau y byddem eisiau eu dysgu o rannau eraill o'r DU, meddwl am y cyngor yr ydym ni'n ei gael, a helpu pobl i wneud y peth iawn yn ymarferol. Mae hyn yn rhan fawr o wneud y peth iawn wrth ofalu amdanom ni ein hunain a'n gilydd. Hoffwn i ddiolch i'r holl Aelodau am eu cyfraniadau heddiw a gofyn i'r Aelodau barhau i gefnogi'r rheoliadau i helpu i gadw Cymru'n ddiogel. Llawer o ddiolch.