Trefnydd, a gaf i ofyn am ddau ddatganiad, os gwelwch yn dda? Un mewn cysylltiad â'r cynllun canser sy'n dod i ben ddiwedd y mis hwn, 31 Rhagfyr. Hyd yma, nid yw Llywodraeth Cymru wedi cyflwyno dogfen olynol er gwaethaf y dyddiad terfyn hwn sy'n hysbys iawn i'r Llywodraeth. Rwy'n sylweddoli bod swyddogaeth y Llywodraeth wedi bod yn canolbwyntio ar COVID, ond nid rhywbeth sydd newydd ymddangos ger ein bron yw hyn. Ac un peth yr ydym ni wedi ei ddysgu drwy COVID, yn anffodus, yw bod diflaniad gwasanaethau canser ar ddechrau COVID, yn amlwg, yn anffodus, wedi arwain at lawer o bobl erbyn hyn, yn anffodus, fel y mae Macmillan wedi ei nodi, yn cerdded o amgylch Cymru â chanser yn ddiarwybod iddyn nhw—maen nhw'n amcangyfrif bron i 3,000 o bobl—ac yn anffodus bydd bron i 2,000 o bobl, yn eu hamcangyfrifon, yn marw yn gynamserol o ganser oherwydd, yn amlwg, nad oedden nhw'n gallu manteisio ar y gwasanaethau y bydden nhw, mewn amgylchiadau arferol, wedi gallu eu defnyddio, pe na byddai COVID wedi taro'r gwasanaeth iechyd. Rwy'n credu ei bod yn hanfodol bwysig bod y ddogfen hon yn cael ei chyflwyno fel mater o frys gan Lywodraeth Cymru fel bod cynllun olynol ar waith pan fyddwn ni'n mynd i mewn i'r flwyddyn newydd, oherwydd mae hwn yn fan cyfyng o fewn y GIG yng Nghymru, a byddwn i'n gobeithio bod Llywodraeth Cymru wedi bod yn gweithio i ddatblygu'r cynllun hwnnw. Felly, a gawn ni ddatganiad gan y Gweinidog iechyd ynghylch sut y mae'n mynd i gyflwyno'r cynllun newydd ac, yn bwysig, sut y mae'r cynllun hwnnw wedi ei brofi gyda gweithwyr proffesiynol ym maes canser i sicrhau ei fod yn ddigon cadarn?

Mae'r ail ddatganiad yr wyf yn gofyn amdano, oddi wrth y Gweinidog iechyd unwaith eto, yn ymwneud â gwasanaethau ambiwlans. Ni fyddaf i'n gofyn i chi ymateb yn uniongyrchol i'r achos y byddaf i'n tynnu eich sylw ato, ond yr wythnos hon, yng Nghaerdydd, cefais wybod am achos pan alwyd am ambiwlans am hanner dydd ddydd Sadwrn ar gyfer anaf diwydiannol, pryd yr oedd dyn wedi disgyn oddi ar lori ac wedi cracio ei ben ar goncrit. Cafodd ei adael am wyth awr yn aros am ambiwlans i gyrraedd rhan ddeheuol Caerdydd, mewn dinas lle mae ei hadran damweiniau ac achosion brys, fel yr hed y frân, tua milltir a hanner neu ddwy filltir o'r digwyddiad hwnnw. Daeth yr ambiwlans o'r diwedd pan oedd hi bron yn 8 o'r gloch y nos. Mae gennyf i'r lluniau ar fy ffôn; maen nhw'n rhy graffig i'w dangos mewn unrhyw ffordd ystyrlon heb iddyn nhw achosi gofid. Ni fyddwn i'n disgwyl i chi ymateb i'r digwyddiad penodol hwnnw, ond mae'r dystiolaeth yr ydym ni wedi ei chymryd yn y pwyllgor iechyd wedi dangos bod pwysau cynyddol ar y gwasanaeth ambiwlans, am resymau hollol ddealladwy mewn rhai achosion—gorfod defnyddio cyfarpar diogelu personol a diheintio a glanhau ambiwlansys ar ôl pob defnydd—ac mae hwn yn destun pwysau cynyddol wrth i ni fynd ymhellach i mewn i'r gaeaf. Ni allaf gofio datganiad yn ddiweddar gan y Gweinidog iechyd ynghylch gwasanaethau ambiwlans, ac mae'n bwysig ein bod ni'n ddeall sut y mae'r Gweinidog yn ymgysylltu â'r ymddiriedolaeth i sicrhau, pan ei bod yn bosibl, nad yw pobl sydd angen presenoldeb ambiwlans fel mater o frys, yn dioddef oediadau o'r math yr wyf i wedi ei amlinellu y prynhawn yma.