Part of the debate – Senedd Cymru am 6:54 pm ar 9 Rhagfyr 2020.
Mae bwlio o unrhyw fath yn ymddygiad ffiaidd. Rhaid inni wneud popeth yn ein gallu i'w ddileu ym mhob un o'i ffurfiau. Efallai nad yw'r hyn y cyhuddwyd Neil ohono yn dderbyniol, ond nid yw o reidrwydd yn effeithio mwy ar y dioddefwr na'r bwlio a wneir yn y Siambr, lle mae ymlid o'r fath yn digwydd yn rheolaidd. Dylem i gyd fod yn gyfarwydd â herio a heclo yn y lle hwn, ond mae'r llinell rhwng hynny a cham-drin yn aml yn cael ei chroesi. Rwy'n siŵr y bydd rhai Aelodau'n esgusodi eu hymddygiad fel 'herian'. Wel, mae gwahaniaeth mawr iawn rhwng herian cyfeillgar a'r ymosodiad sy'n aml yn wynebu unrhyw un yn y lle hwn sydd â barn wahanol. Nid herian yw hynny; mae'n fodd o dawelu a gwahardd safbwyntiau gwahanol, fel y mae rhai Aelodau o'r lle hwn yn ymfalchïo mewn anwybyddu Aelodau eraill. A phan wrthwynebais un neu ddau ohonynt a dweud wrthynt am gau eu cegau am fod eu hymlid mor ymwthiol, fi oedd yn cael cais i ymddiheuro, nid hwy. Fel arfer mewn diwylliant bwlio, roedd y bwlis yn darlunio eu hunain fel y rhai a gafodd gam.
Mae Aelodau o'r lle hwn wedi siarad llawer o eiriau ffugdduwiol am fwlio a pha mor niweidiol ydyw, ac wrth gwrs, mae llawer o'r Aelodau'n bobl ddymunol, broffesiynol, neu o leiaf maent yn ddigon cwrtais i wrando, hyd yn oed os nad ydynt yn cytuno. Faint o'r Aelodau o'r lle hwn sy'n condemnio Neil McEvoy nawr, sydd wedi ceisio gwneud rhywbeth am y bwlio sy'n digwydd? Faint ohonoch sydd wedi siarad amdano neu ei wrthsefyll pan fydd yn digwydd?
Heddiw yw'r tro cyntaf inni drafod achos posibl ohono'n digwydd—pam? Mae'r lle hwn i fod i ymwneud â chydraddoldeb, ac eto yr unig beth sy'n gyfartal yn ei gylch yw bod nifer yr adegau y mae bwlio wedi'i adael heb ei drin yn hafal i'r nifer o weithiau y mae wedi digwydd. Os pleidleisiwn dros y cynnig hwn, rwy'n pryderu mai'r canfyddiad fydd ein bod yn mynd i'r afael â bwlio yn y lle hwn, ac mai dyma'r unig achos a geir ohono'n digwydd. Byddai hynny'n ystumio'r gwirionedd yn aruthrol, i'r graddau y byddai'n gwbl anonest. Mae bwlio'n digwydd yn aml yma ac eto, yr unig dro y mae wedi'i godi fel achos o dorri polisi neu safonau gwrth-fwlio yw ar adeg pan fo'r gŵyn wedi'i hysgogi gan enillion gwleidyddol. Ac mae angen i unrhyw un sy'n credu nad yw bwlio'n digwydd yma addysgu eu hunain ynglŷn â beth yw bwlio goddefol-ymosodol mewn gwirionedd. Os ydym o ddifrif am i Gymru gael ei llywodraethu gan bobl o drawstoriad mwy cynrychioliadol o gymdeithas, yn hytrach na Llywodraeth sy'n cynnwys pobl o'r dosbarth gwleidyddol sydd gennym heddiw i raddau helaeth, rhaid inni weithredu yn erbyn bwlio bob tro y mae'n digwydd, nid dim ond ar yr adegau pan fydd ychydig o bobl yn barnu ei bod yn wleidyddol fanteisiol i wneud hynny. Diolch.