Mae'r ddau fwrdd iechyd a nodais yn gynharach yn yr wythnos wedi cyhoeddi eu dewisiadau i gyfyngu ar rai gwasanaethau—nid llawdriniaethau dewisol yn unig ond amrywiaeth o apwyntiadau cleifion allanol ac eraill hefyd. Credaf ei bod yn gwbl bosibl y byddwn yn gweld angen i fyrddau iechyd eraill wneud yr un peth. A chyfeiriaf at 'angen' i wneud yr un peth—nid eisiau gwneud hynny ond angen—oherwydd y pwysau gwirioneddol ar wasanaethau. Felly, fel y nodais yn fy ateb i lefarydd Plaid Cymru, rydym eisoes wedi gweld Caerdydd a'r Fro yn cynorthwyo Cwm Taf Morgannwg gyda rhywfaint o'r pwysau sy'n eu hwynebu, ac mae'n bwysig fod cyd-gymorth yn bodoli ar draws ein gwasanaeth iechyd gwladol.

Rwy'n credu ei fod yn ymwneud â hanfod y cwestiwn cyntaf ynglŷn â sicrhau nad yw byrddau iechyd yn gweithredu mewn modd ynysig lle nad ydynt ond yn meddwl mewn ffordd gul iawn, ond eu bod, yn hytrach, yn deall yr effaith ehangach. Ac mae'n rhaid i hynny hefyd fod yn ystyriaeth o'r effaith ar wasanaeth ambiwlans Cymru hefyd, oherwydd bydd y ffordd y caiff pwysau ei reoli yn effeithio ar y gallu i gyrraedd pobl yn y gymuned, i reoli'r galwadau brys y maent yn eu cymryd ac yna i symud y bobl hynny i'r lle iawn er mwyn i'w gofal barhau. 

Felly, fel y dywedais, y sefyllfa ddiweddaraf yw bod Aneurin Bevan yn nodi lefel absenoldeb staff o 11 y cant. Byddaf eisiau darparu mwy o ffigurau i'r Aelodau a'r cyhoedd mewn perthynas ag absenoldeb staff. Nid oes gennyf restr bendant i'w rhoi i chi ar bob bwrdd iechyd, ond ni ddylai pobl synnu gweld absenoldeb staff cynyddol ar draws pob bwrdd iechyd, i gyd-fynd â'r trosglwyddiad cymunedol y gwyddom ei fod yn digwydd. Mae'r gyfradd R yn codi ledled Cymru, mae lefel y bygythiad yn codi ledled Cymru; dyna pam y gwnaeth y Prif Weinidog y cyhoeddiadau a wnaeth heddiw.

Ar ofal dewisol a gofal arall a gynlluniwyd, rwy'n cydnabod bod niwed yn deillio o oedi gofal o'r fath. Nid oes unrhyw beth yn ddymunol ynglŷn â gohirio triniaeth, ac fe fydd yn achosi pryder i bobl, hyd yn oed os ydynt yn deall ac yn cefnogi pam fod hynny'n digwydd. Os ydych yn dioddef anghysur, efallai na fydd yn fawr o gysur i chi fod rhywun arall mewn mwy o angen na chi. Ond dyna pam fod ein GIG yn gwneud y dewisiadau hyn. Dyna pam, fel Gweinidog iechyd, fy mod wedi cymeradwyo'r ffaith bod gan y GIG fframwaith i helpu i lywio'r dewisiadau hynny. Oherwydd mae'r angen mor fawr ac mae gennym bobl a fydd angen gofal a allai olygu'r gwahaniaeth rhwng anabledd hirdymor neu'r gwahaniaeth rhwng goroesi a pheidio â goroesi, a dyna'r dewisiadau rydym yn gorfod eu gwneud. Felly, dyna pam rwy'n cefnogi ac wedi cymeradwyo'r fframwaith gweithredu, ac mae arnaf ofn fod mwy o'r dewisiadau hynny i ddod yn yr wythnosau a'r misoedd nesaf.