4. Datganiad gan y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol: Strategaeth Frechu COVID-19

Part of the debate – Senedd Cymru am 3:48 pm ar 12 Ionawr 2021.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Vaughan Gething Vaughan Gething Labour 3:48, 12 Ionawr 2021

(Cyfieithwyd)

Diolch i chi am y cwestiynau.

Felly, ynglŷn ag amseriad y rhai dros 70 oed a'r rhai sy'n agored iawn i niwed yn glinigol, sef y bobl a warchodir, rydym ni'n disgwyl cynnig brechlyn i bawb ohonynt erbyn canol mis Chwefror. Mae hynny ar eu cyfer nhw yn hytrach na'u haelwyd gyfan. Rydym ni wedi holi, ac aeth nifer o gwestiynau yn ôl i'r JCVI ynglŷn â'r bylchau, gan gynnwys y cwestiwn am ofalwyr di-dâl. Fe fyddan nhw'n parhau i edrych ar y dystiolaeth o ran sut y gallwn ni wneud y buddiant mwyaf o ran osgoi niwed a marwolaethau. Ond rwy'n deall yn llwyr yr achos a wneir ynghylch gofalwyr di-dâl. Mae'n gwbl bosibl y byddwn ni'n gweld rhywfaint o gyngor diwygiedig, oherwydd dyna'n union a ddigwyddodd gyda staff ysgolion arbennig sy'n rhoi gofal personol: fe wnaethom ni ailystyried. Ac maen nhw'n gyfatebol, yn y bôn, i staff gofal cymdeithasol sy'n rhoi gofal personol hefyd. Felly, fe fyddan nhw'n cael blaenoriaeth o fewn y grŵp cam cyntaf hwn, ac fe fyddwn ni'n ceisio sicrhau eu bod nhw'n cael y cynnig i gael eu brechu. Mae hwn yn grŵp ar wahân o staff, a hynny oherwydd bod eu gofal nhw'n cyfateb yn uniongyrchol â'r gofal y byddech chi'n disgwyl i rai gweithwyr iechyd a gofal rheng flaen ei roi.

Fe fyddaf i'n holi'r prif swyddog meddygol eto ynglŷn â'r ddau gwestiwn yr aethom yn ôl â nhw i'r JCVI, ond fy nealltwriaeth i yw y byddan nhw, o ran gofalwyr di-dâl, yn cael eu cynnwys mewn grwpiau blaenoriaeth; fe allan nhw gael blaenoriaeth wahanol ac fe fyddan nhw'n mynd i'r ail gam. Fe fydd nifer o'r gofalwyr hynny, os ydyn nhw'n perthyn i gategorïau eraill yn y cam cyntaf, yn cael eu brechu yn ôl y categori hwnnw. Fe wyddom fod nifer o ofalwyr di-dâl mewn gwirionedd o fewn y proffiliau oedran yr ydym ni'n ymdrin â nhw yng ngham 1 ar hyn o bryd, ond nid pob un ohonyn nhw. Felly, rydym yn ystyried a oes yna ffordd o'u disgrifio mewn modd y bydd pobl yn ei ddeall, ac y bydd y GIG yn gallu ei fodloni a'i ateb, a rhoi'r sicrwydd y gwn y mae'r Aelod yn ei geisio ac yn gofyn amdano ar ran ei etholwyr, a hynny'n briodol iawn.