6. Dadl ar Adroddiad y Pwyllgor Plant, Pobl Ifanc ac Addysg: Hawliau plant yng Nghymru

Part of the debate – Senedd Cymru am 3:53 pm ar 20 Ionawr 2021.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Helen Mary Jones Helen Mary Jones Plaid Cymru 3:53, 20 Ionawr 2021

(Cyfieithwyd)

Hoffwn sôn yn fyr am argymhelliad 15, fod yn rhaid gosod pob corff cyhoeddus datganoledig o dan yr un ddyletswydd 'sylw dyledus'. Credaf fod y rheini ohonom a oedd yn rhan o'r broses o basio'r ddeddfwriaeth wreiddiol yn tybio, o bosibl, pe bai'r cyfrifoldeb hwnnw'n cael ei roi ar y Llywodraeth, y byddai'r sylw dyledus hwnnw'n treiddio i lawr i'r cyrff cyhoeddus y mae'r Llywodraeth yn gyfrifol amdanynt. Er bod ymarfer rhagorol i'w gael, mae'r adroddiad yn dangos nad yw hyn wedi digwydd ym mhobman. Mae gennyf bryder penodol nad yw wedi digwydd ym mhobman ym maes addysg a bod rhai pobl sy'n gweithio ym maes addysg, lleiafrif gobeithio, yn dal i gredu bod siarad am hawliau plant yn golygu caniatáu i blant wneud beth bynnag y maent eisiau ei wneud, ac nid yw hynny'n wir wrth gwrs. Felly, rwy'n gobeithio'n fawr y bydd y Llywodraeth yn cefnogi hyn.

Ac yn olaf, os caf sôn am argymhelliad 16. Mae ein comisiynwyr plant wedi gwneud gwaith rhagorol, ond nid yw'n iawn fod y comisiynydd yn atebol i'r Llywodraeth ac yn cael eu penodi ganddi. Mae'n codi o'r adeg mewn hanes pan gafodd rôl y comisiynydd ei chreu. Mae'n bwysig nawr ein bod yn symud at adeg pan fydd y Senedd yn penodi comisiynwyr, a'u bod yn atebol iddi hi, a chredaf y gallem sicrhau consensws trawsbleidiol i hynny yn y Cynulliad nesaf.

Lywydd, yn bendant gwelwyd cynnydd ar wireddu hawliau plant yng Nghymru. Roedd yn fraint arbennig i mi, ac roeddwn yn arbennig o falch o fod yn ôl yn y Senedd hon i bleidleisio dros ddileu'r amddiffyniad o gosb resymol a rhoi diogelwch cyfartal ag oedolion i'n holl blant, ond mae'r adroddiad hwn yn dangos pa mor bell sy'n rhaid inni fynd eto. Rwy'n gobeithio y bydd Llywodraeth Cymru yn derbyn ei holl argymhellion a'r angen i weithredu drwyddi draw i wireddu'r hawliau hyn. Bydd y grwpiau trawsbleidiol yn parhau i weithio gyda'r pwyllgor ac yn ei gynorthwyo i graffu ar waith y Llywodraeth yn hyn o beth. Diolch yn fawr.