Part of 3. Cwestiynau Amserol – Senedd Cymru am 3:23 pm ar 27 Ionawr 2021.
Diolch am yr ateb hwnnw, Brif Weinidog. Yn amlwg, mae'r sefyllfa bresennol yn y DVLA yn anfaddeuol. Mae nifer y staff sydd wedi dal COVID, fel yr amlinellwyd gennych, yn bryder enfawr, sy'n adlewyrchu'r pryderon a fynegwyd gan weithwyr ar y safle mewn perthynas ag arferion gwaith gwael ac arferion diogelu rhag COVID. A gaf fi ddyfynnu o e-bost diweddar a ddaeth i law gan aelod o staff? 'Ar fy llawr, mae 100 o staff ar y llawr o hyd, yn rhannu ceginau, toiledau ac nid oes unrhyw ffenestri i'w hagor ar y llawr cyfan. Rwy'n dychmygu bod hyn yr un fath ar y 15 llawr arall'—i'r rheini ohonoch sy'n adnabod adeilad y DVLA yn Abertawe.
Rwyf wedi ysgrifennu'n uniongyrchol at y DVLA ar dri achlysur gwahanol ers dechrau'r pandemig. Yn ôl ym mis Mawrth 2020 oedd y tro cyntaf, gan i'r pryderon hyn gael eu dwyn i fy sylw bryd hynny, hefyd ym mis Hydref 2020, ac yn gynharach y mis hwn, gydag atebion gan y prif weithredwr. Felly, rwyf wedi ysgrifennu deirgwaith. Roedd llawer o bobl sy'n cael eu cyflogi gan y DVLA yn cysylltu â mi, ac maent yn dal i wneud hynny, i ddweud nad oeddent yn teimlo'n ddiogel, fel y clywsom, gyda'r mesurau a oedd ar waith ac o ran yr hyn roedd y rheolwyr yn gofyn iddynt ei wneud. Yn anffodus, felly, mae'n ymddangos nad yw'r sefyllfa wedi gwella o gwbl—[Anghlywadwy.]—helpu ni yn Abertawe i geisio lleihau lledaeniad y feirws yn ein cymunedau lleol. Mae angen rhoi camau pendant ar waith ar hyn, a byddwn yn ddiolchgar am ragor o fanylion, Brif Weinidog, o ran sut y mae Llywodraeth Cymru yn bwriadu gwneud mwy—yn amlwg, mae'r DVLA yn fater sydd heb ei ddatganoli—gan weithio gyda Llywodraeth y DU a chyngor Abertawe ac edrych ar bob llwybr cyfreithiol posibl i sicrhau bod y DVLA yn amgylchedd gwaith diogel.
Felly, a allech chi amlinellu pa gamau pellach y gallech eu cymryd, yn enwedig o ran gorfodi cyfraith Cymru yn gyfreithlon yn y mater hwn? A ydych yn ystyried cryfhau'r gyfraith yn y maes hwn neu gryfhau'r sancsiynau? Os na all unrhyw gyflogwr, boed yn breifat neu'n gyhoeddus, warantu diogelwch eu gweithwyr ar yr adeg hon, dylid eu cau hyd nes y bydd mesurau priodol ar waith. Yn sicr, mae gweithwyr y DVLA a thrigolion Abertawe eisiau gweld gweithredu pellach, a byddwn yn eich annog i wneud popeth yn eich gallu i sicrhau cydymffurfiaeth â chyfraith Cymru yn yr achos hwn. Diolch yn fawr.