Llifogydd yn Sgiwen

Part of 3. Cwestiynau Amserol – Senedd Cymru am 3:37 pm ar 27 Ionawr 2021.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Julie James Julie James Labour 3:37, 27 Ionawr 2021

(Cyfieithwyd)

Diolch, David. Rwy'n falch iawn o ddweud y bydd yr holl breswylwyr yn cael eu cynnwys. Nid oes raid i chi fod wedi dioddef llifogydd, ond mae'n rhaid i chi fod wedi gorfod gadael eich cartref am 24 awr i gael y cyllid. Ac fel y dywedwch yn gywir, bydd llawer o'r trigolion wedi cael eu heffeithio am gyfnodau llawer hwy na hynny.

Rydym hefyd yn gweithredu taliad ychwanegol i bobl sydd heb yswiriant. Rwy'n gwybod bod yna ddadl wedi'i gwneud y gallai hyn annog pobl i beidio â chael yswiriant, ond taliad o £500 ydyw a gallaf sicrhau unrhyw un sy'n poeni nad yw hynny'n ddigon i dalu am eich colledion sydd heb eu hyswirio, ond mae'n help i gael pobl yn ôl ar eu traed o dan amgylchiadau eithafol y diwrnod cyntaf neu fwy allan o'u cartrefi. 

Mewn amgylchiadau eithriadol o'r fath, oherwydd yr holl bwysau ar gynghorau ar hyn o bryd, bydd cyllid Llywodraeth Cymru yn talu'r holl gost gymwys o ymateb i lifogydd yn ystod cyfyngiadau haen 4 o dan amodau ein cronfa galedi bresennol ar gyfer llywodraeth leol. Mae cronfa ychwanegol o £6.5 miliwn ar gael o hyn tan 31 Mawrth i gynghorau ar gyfer y costau hynny. Mae nifer o leoedd ledled Cymru mewn sefyllfaoedd tebyg. Felly, rwy'n falch o ddweud bod honno, wrth gwrs, yn gronfa ar gyfer Cymru gyfan i bawb yr effeithiwyd arnynt. 

Ar fater yr Awdurdod Glo, rydym wedi cael cyfres o drafodaethau gyda'r Awdurdod Glo a Llywodraeth y DU. Fel y dywedodd David yn gywir, mae ymchwiliadau'n cael eu cynnal gan yr Awdurdod Glo i benderfynu beth yn union a ddigwyddodd yn Sgiwen yr wythnos diwethaf, ac edrychwn ymlaen yn eiddgar at eu canfyddiadau. Ac mae'r Prif Weinidog yn cynnal uwchgynhadledd gyda Gweinidogion y DU a phartneriaid allweddol i helpu i sicrhau na chaiff digwyddiad dinistriol o'r fath ei ailadrodd, a phan gawn yr adroddiad gan yr Awdurdod Glo,  byddwn yn gwybod sut i fwrw ymlaen ar hynny. Bydd honno'n uwchgynhadledd benodol ar y broblem yn Sgiwen, ond mae cyfres o sgyrsiau gyda'r Awdurdod Glo a Llywodraeth y DU yn digwydd yn sgil y ffaith nad yw'r cyfrifoldeb wedi'i ddatganoli i Gymru. Dylai'r Awdurdod Glo ysgwyddo cyfrifoldeb am ran helaeth o'r pyllau glo. Fy nghyd-Aelod, Lesley Griffiths, sydd â'r cyfrifoldeb am hynny wrth gwrs, ond rwy'n rhan o'r grŵp trafod y mae'r Prif Weinidog yn ei gynnull ar ddiogelwch pyllau glo.