Diolch, Ddirprwy Lywydd, a hoffwn ddiolch i Dai Lloyd a'r Aelodau am gyflwyno'r mater pwysig hwn i'r Siambr, ac am gyfraniadau'r Aelodau. Rwyf wedi gwrando ar yr hyn a oedd gan y siaradwyr i'w ddweud ac rwy'n gefnogol i'r cynnig at ei gilydd.

Fel y mae llawer o siaradwyr wedi nodi, rydym yn ymwybodol o'r effaith y mae COVID-19 wedi'i chael ar wasanaethau strôc ers dyddiau cynharaf y pandemig. Fe fyddwch yn cofio fy mod wedi tynnu sylw ar sawl achlysur at y gostyngiad yn nifer y bobl sy'n dod i mewn i'n hysbytai gyda strôc, nid am fod iechyd y cyhoedd wedi gwella'n gyflym ac yn wyrthiol, ond am fod pobl yn osgoi'r gwasanaeth. Rydym wedi gweithio'n ddiwyd gyda'n byrddau iechyd i arwain gweithgarwch cynllunio er mwyn ceisio lleddfu'r effaith hon.

Fis Mai diwethaf, yn ein canllawiau ar wasanaethau hanfodol, cydnabuwyd bod gwasanaethau strôc a phyliau o isgemia dros dro yn rhai hanfodol i'r boblogaeth yn wyneb y pwysau aruthrol ar ein GIG. Lluniwyd y fframwaith a ddarparwyd gennym er mwyn helpu sefydliadau a gwasanaethau i ddarparu gwasanaethau strôc yn ystod y pandemig a'r cyfnodau dilynol. Roeddem am gynnal cyfanrwydd gwasanaethau strôc a chanlyniadau i gleifion, ochr yn ochr â gofal COVID-19 acíwt. Mae'r fframwaith hwnnw'n cynnwys canllawiau ar gymorth ataliol eilaidd ac adsefydlu er mwyn lleihau anabledd hirdymor, cymorth i ofalwyr, ac yn wir, gwasanaethau bywyd ar ôl strôc. Rydym wedi darparu negeseuon cyson ar gyfer y cyhoedd i geisio annog pob un ohonom i barhau i fynychu adrannau achosion brys ar gyfer afiechydon difrifol neu salwch sy'n bygwth bywyd, megis strôc, drwy gydol y pandemig.

Wrth gwrs, rydym yn parhau i fod yn ymrwymedig i wella'r cymorth i oroeswyr strôc, ac rydym yn croesawu adroddiad 'Stroke recoveries at risk' y Gymdeithas Strôc. Y llynedd, cyhoeddwyd £1.4 miliwn ychwanegol gennym ar gyfer gwasanaethau adsefydlu i bawb sydd mewn perygl o golli eu hannibyniaeth, a chyhoeddasom ein fframwaith adsefydlu i helpu sefydliadau i gynllunio ar gyfer gwasanaethau adsefydlu yn ystod pandemig COVID-19 a wedyn.

Nodaf y galwadau am gynllun cyflawni newydd ar gyfer strôc. Yn amlwg, nid yw'n bosibl datblygu cynllun o'r fath yn yr amser sydd ar ôl yn y cyfnod cyn yr etholiad, ac nid wyf yn credu'n onest y gallem ddibynnu ar Lywodraeth newydd sydd eto i'w ffurfio a'i phennu gan bleidleiswyr Cymru i fabwysiadu strategaeth a benderfynwyd cyn iddynt gael eu hethol. Mae'n bosibl y bydd Llywodraeth newydd am ganolbwyntio ar faterion mewn ffordd wahanol. Felly, mater i Lywodraeth newydd fydd hynny.

Rydym wedi ymestyn cyfnod y dull presennol o weithredu, ac mae hynny'n golygu bod y dull presennol yn weithredol. Golyga hynny ei fod wedi'i ymestyn hyd at fis Mawrth 2022, a byddai cynllun newydd yn barod ar ddechrau tymor newydd yn y Senedd, i fod yn barod i'w weithredu o fis Mawrth 2022 pan ddaw'r cynllun estynedig i ben. Bydd hynny'n caniatáu ystyriaeth o'r gwersi a ddysgwyd a'r modelau gofal newydd a ddefnyddir yn ystod y pandemig.

Rhaid iddo hefyd gydweddu â'r cyfleoedd a nodir yn 'Cymru Iachach', a manteisio arnynt hefyd yn fy marn i. Mae'r rhain yn cynnwys datblygu'r fframwaith clinigol cenedlaethol a swyddogaeth weithredol y GIG, ac rwy'n croesawu'r gydnabyddiaeth a roddodd Dr Lloyd i arweinydd clinigol gwasanaethau strôc yng Nghymru, gan ystyried y gwaith rhagorol a wnaeth ei ragflaenydd. A dylid rhoi ystyriaeth briodol hefyd i argymhellion y grŵp trawsbleidiol ar strôc, ac adroddiad 'Stroke recoveries at risk' y Gymdeithas Strôc.

Rwy'n croesawu'r ffocws y mae llawer o'r Aelodau wedi'i roi i ddiwygio'r gwasanaeth strôc, ac yn enwedig yr unedau hyper-acíwt. Mae gennym nifer o'r rhain eisoes yn eu lle ledled Cymru a'r her yw cael mwy ohonynt ar gyfer gweddill y wlad. Bydd hynny'n galw am arbenigedd a llai o unedau derbyn cleifion strôc yn y wlad, ond mae'r dystiolaeth yn glir y byddwn, drwy wneud hynny, yn gwella canlyniadau, a rhaid i arbenigedd fynd law yn llaw â'r gwelliant i wasanaethau cymunedol ehangach ac adsefydlu fel y mae pob siaradwr wedi'i gydnabod.

Felly, rwy'n croesawu'r ddadl, ac ar nodyn personol, hoffwn atgoffa'r Aelodau fod fy nhad fy hun wedi gwella o sawl strôc ac wedi colli ei fywyd i strôc yn y diwedd, felly rwy'n deall yr angen a'r budd o wella gwasanaethau strôc ymhellach. Er nad wyf yn gallu cefnogi'r cynnig yn ei gyfanrwydd, rwy'n sicr yn cefnogi'r teimladau sy'n sail iddo a lle mae Aelodau o bob rhan o'r Siambr am fynd yn wleidyddol. Felly, bydd Llywodraeth Cymru yn ymatal yn y bleidlais yn nes ymlaen heddiw.