3. Cwestiynau i'r Gweinidog Addysg – Senedd Cymru ar 10 Chwefror 2021.
7. Pa asesiad y mae Llywodraeth Cymru wedi'i wneud o effaith y cyfyngiadau symud presennol ar blant nad ydynt yn yr ysgol? OQ56253
Fel y dywedais yn gynharach, mae'r tarfu ar ysgolion wedi effeithio'n sylweddol ar gynnydd, iechyd a llesiant a hyder dysgwyr. Mae wedi effeithio ar rai yn fwy nag eraill—yn enwedig y rheini sydd yn y carfannau arholiadau, y blynyddoedd cynnar, a'r rhai sydd dan anfantais mewn rhyw ffordd. Rydym yn gweithio gyda'n partneriaid i ddatblygu dull cynaliadwy a gwydn o hyrwyddo dysgu wrth inni ddod allan o'r pandemig hwn.
Diolch am yr ateb diamwys a gonest hwnnw. Fel rydych wedi crybwyll yn eich ateb, mae addysgu gartref a materion cysylltiedig wedi cyflwyno nifer o heriau i deuluoedd yn ystod y pandemig. Er bod llawer o ysgolion wedi gweld cynnydd yn nifer y disgyblion sy'n mynychu darpariaeth hybiau, mae mwyafrif llethol y plant yn dal i fod gartref, ac mae nifer fawr yn ei chael hi'n anodd, yn enwedig lle mae rhieni'n cydbwyso addysgu gartref â gweithio gartref a phethau eraill. Er fy mod yn croesawu'r £9.4 miliwn a gyhoeddwyd gan y Gweinidog iechyd meddwl a llesiant yr wythnos diwethaf, a allwch gadarnhau y gwelwn gynnydd mewn cwnsela a chefnogaeth emosiynol i blant a phobl ifanc yn ein hysgolion, a'u teuluoedd hefyd yn wir, ac y bydd hon yn flaenoriaeth frys i'r Llywodraeth yn ystod proses bresennol y gyllideb a thu hwnt i hynny, fel y gall y teuluoedd hyn gael y gefnogaeth sydd ei hangen arnynt wrth inni ddod allan o'r pandemig?
Diolch, Nick, am eich cydnabyddiaeth o'r heriau gwirioneddol y mae teuluoedd wedi bod yn eu hwynebu ar yr adeg hon. Rwy'n credu bod pawb yn teimlo bod addysgu gartref a chefnogi dysgu o bell gartref yn hynod o heriol. Rwy'n cyfaddef hynny fy hun; mae'n anodd iawn ei wneud, ac os ydych chi eich hun yn gweithio, mae'n arbennig o heriol. Hoffwn ddiolch i rieni ledled Cymru sydd wedi bod yn gweithio i gefnogi eu plant drwy gydol y cyfnod hwn. Maent wedi gwneud gwaith rhagorol, ac rwy'n gwybod weithiau fod hynny wedi digwydd ar draul eu llesiant eu hunain. Rwy'n ddiolchgar iawn iddynt.
Wrth symud ymlaen, fel rhan o'n rhaglen adfer, mae angen inni fynd i'r afael â mater y tarfu a fu ar ddysgu o safbwynt cynnwys, ond mae angen inni hefyd sicrhau yr eir i'r afael ag anghenion iechyd a llesiant emosiynol ein plant hefyd, fel eu bod mewn sefyllfa i ddysgu. Weithiau, mae'r drafodaeth ynghylch adferiad yn ymwneud â phentyrru mwy o gyfleoedd i gael rhagor o wersi. Ond fel y dywedir weithiau fod Yeats wedi dweud, nid mater o arllwys rhagor i mewn i'r bwced yw addysg, ond mater o gynnau tanau. Bydd ein dull o adfer yn ymwneud â chefnogi dysgwyr i ailymgysylltu ac ailgynnau'r tân hwnnw yn ogystal â mynd i'r afael â chynnwys y gallent fod wedi'i golli.