Part of the debate – Senedd Cymru am 4:37 pm ar 10 Chwefror 2021.
Diolch, Lywydd. Fe fyddaf yn gryno, gan fod y ddau welliant gan fy mhlaid—Diddymu—yn eithaf syml yn eu bwriad. Gwelliant 3 yw'r gwelliant o sylwedd, tra bod gwelliant 4 yn ganlyniad i welliant 3. Felly, os na chefnogir gwelliant 3, ni fyddaf yn cynnig gwelliant 4.
Mae'r gwelliannau'n ymwneud ag etholiadau comisiynwyr heddlu a throseddu, sydd i fod i gael eu cynnal yng Nghymru ar 6 Mai. Nid yw'r etholiadau hyn yn rhan o gylch gwaith Llywodraeth Cymru na'r Senedd hon, felly mae'r penderfyniad i'w cynnal ar 6 Mai yn benderfyniad a fydd yn cael ei wneud gan Lywodraeth y DU. Ein gwybodaeth ddiweddaraf, sy'n eithaf diweddar, yw mai bwriad datganedig Llywodraeth y DU yw bwrw ymlaen â'r etholiadau hyn ar 6 Mai. Nawr, rydym mewn sefyllfa gyfnewidiol wrth gwrs. Gallai sefyllfa iechyd y cyhoedd waethygu, ac mae'n bosibl na fydd etholiadau comisiynwyr heddlu a throseddu'n digwydd wedi'r cyfan, ond hyd y gwyddom, fel y dywedais, mae'r etholiadau hyn yn mynd rhagddynt. O ystyried hynny, mae ein gwelliant 3 yn ceisio atal Llywodraeth Cymru rhag gohirio etholiadau'r Senedd tan ddyddiad wedi 6 Mai os cynhelir etholiadau comisiynwyr heddlu a throseddu ar y dyddiad hwnnw. Y nod yw arbed arian cyhoeddus trethdalwyr. Ein safbwynt ni yw: os cynhelir etholiad ar 6 Mai beth bynnag, sut y gellid cyfiawnhau bod Lywodraeth Cymru yn gohirio etholiad y Senedd? Teimlwn y byddai canlyniad o'r fath yn amlwg yn wastraff amser ac arian, ac yn waeth, byddai'n ymestyn tymor y Senedd hon heb unrhyw reswm ymarferol. Dyna unig fwriad ein gwelliant 3: arbed arian cyhoeddus a sicrhau na chaiff etholiad y Senedd ei ohirio heb reswm da. Nawr, os yw etholiad y comisiynwyr heddlu a throseddu yn mynd rhagddo, gallwn fod yn sicr y bydd unrhyw ohiriad i etholiad y Senedd yn digwydd heb reswm da.
Fel y dywedais yn gynharach, gwelliant technegol yn unig yw gwelliant 3, ac mae'n ganlyniad—mae'n ddrwg gennyf, gwelliant technegol yn unig yw gwelliant 4 ac mae'n ganlyniad i welliant 3. Yr unig beth yr hoffwn ei ychwanegu yw bod gwelliant Plaid Cymru yn y grŵp hwn yn ymddangos yn un cwbl synhwyrol, ac rydym yn cefnogi hwnnw hefyd. Diolch am wrando, a gobeithio y bydd yr Aelodau'n cefnogi ein gwelliannau synhwyrol ac adeiladol. Diolch.