Part of the debate – Senedd Cymru am 12:50 pm ar 24 Chwefror 2021.
Diolch, Lywydd, a diolch am y cyfle anhygoel hwn i siarad yn y ddadl heddiw. Nawr, heddiw, wrth baratoi ar gyfer yr araith hon, siaradais â llawer o fy nghyd-Aelodau sydd, wrth gwrs, yn eistedd yma heddiw, ond hefyd â phobl ifanc o bob rhan o Gymru sydd wedi dilyn fy ngwaith yn agos dros y ddwy flynedd ddiwethaf, ac roedd y neges yn glir: mae Senedd Ieuenctid Cymru wedi ailfywiogi ymgysylltiad pobl ifanc â gwleidyddiaeth ledled Cymru ac wedi sicrhau bod lleisiau pobl ifanc yn cael eu clywed ar y lefel uchaf yn y Senedd, gyda chymaint o’r Aelodau yn eistedd yma heddiw. Mae Senedd Ieuenctid Cymru hefyd wedi dangos y pŵer sydd gan bobl ifanc i lywio’r agenda bolisi yng Nghymru—ar y Gymraeg, iechyd meddwl, newid hinsawdd, y bleidlais i bobl 16 oed, ac wrth gwrs, sgiliau bywyd yn y cwricwlwm, rydym wedi gallu cael effaith.
Ond o'r holl sgyrsiau a gefais, roedd un yn sefyll allan i mi, ac roedd y sgwrs honno gyda rhywun a oedd yn yr ysgol gyda mi, y gallaf ei chofio’n dweud wrthyf dro ar ôl tro ei bod yn casáu gwleidyddiaeth. A dywedodd wrthyf, Lywydd, ‘Jonathon, mae dy angerdd di ac ymroddiad Senedd Ieuenctid Cymru yn ei chyfanrwydd wedi dangos y dylanwad y gall pobl ifanc ei gael yn eu cymuned, ac mae wedi fy ysbrydoli i wneud gwahaniaeth’. Ond nawr, yn fwy nag erioed, credaf fod y dyfyniad hwnnw’n dangos nid yn unig fod ein gwaith wedi ailfywiogi gwleidyddiaeth Cymru o ran ymgysylltiad pobl ifanc, ond ei fod wedi cysylltu’r rheini a arferai deimlo eu bod wedi’u difreinio â’r dadleuon hanfodol hyn sydd, yn y pen draw, yn mynd i effeithio ar eu dyfodol.
Nawr, er fy mod mor falch o'r holl waith rydym wedi'i wneud, yn enwedig fy ngwaith yn cynrychioli Dyffryn Clwyd, ac wrth gwrs, lleisiau'r bobl ifanc mewn addysg drwy fy ngwaith yn hyrwyddo sgiliau achub bywyd, ac wrth gwrs, sgiliau bywyd yn y cwricwlwm, maes lle credaf fel grŵp ein bod wedi dangos cryfder ac undod yw yn ystod y pandemig COVID-19. O ddosbarthu parseli bwyd i sefydlu un o fy hoff bodlediadau, Young, Female & Opinionated—gwn fod y sylfaenydd ar yr alwad hon ac y bydd yn siarad yn nes ymlaen—drwy gydol y pandemig, mae Aelodau Senedd Ieuenctid Cymru wedi dod ynghyd i wasanaethu eu cymuned. Rydym hefyd wedi cael cyfle drwy gydol y pandemig i godi materion sydd o bwys i bobl ifanc, yn enwedig mewn perthynas ag addysg, iechyd meddwl a'r adferiad gwyrdd i greu swyddi’r dyfodol, gyda llawer o'r Gweinidogion yma heddiw, gan roi llais i bobl ifanc, a hoffwn ddiolch yn fawr iawn i'r Prif Weinidog a Gweinidogion eraill sydd wedi rhoi amser inni godi'r materion hyn.
Nawr, Lywydd, mae wedi bod yn anrhydedd ac yn fraint anhygoel i mi fel unigolyn wasanaethu Dyffryn Clwyd dros y ddwy flynedd ddiwethaf, a hoffwn ddiolch o galon a thalu teyrnged i bawb sydd wedi cefnogi fy ngwaith dros y ddwy flynedd ddiwethaf, ac yn arbennig i chi, arwyr di-glod anhygoel tîm Senedd Ieuenctid Cymru, y bobl ifanc yma heddiw, a llawer o'r Aelodau yn y Siambr wrth gwrs. O drefnu sesiynau casglu sbwriel lleol i fod yn brif siaradwr yn nigwyddiad Cymru'n Cofio ochr yn ochr â chi, Lywydd, mae wedi bod yn bleser. Ond wrth gwrs, mae’n rhaid imi roi sylw arbennig i'r panel pleidleisio yn 16 y bu'r ddau ohonom yn eistedd arno ym mis Mehefin a fu, mae'n rhaid imi ddweud, yn brofiad ardderchog o'r dechrau i'r diwedd.
Nawr, dyma'r geiriau yr hoffwn gloi gyda hwy. Credaf ei bod yn deg dweud, fel grŵp o unigolion, fod gan bob un ohonom ein gwahaniaethau gwleidyddol, rhai yn fwy nag eraill, ond yn y pen draw, nid wyf erioed wedi cyfarfod â grŵp mwy ymroddedig, angerddol a phositif o unigolion na fy nghyd-Aelodau sy’n eistedd wrth fy ymyl heddiw. Mae eu hymrwymiad nid yn unig i gynrychioli pobl ifanc Cymru, ond i gynrychioli eu hetholaeth, yn rhagorol, a chredaf fod hynny’n sicr yn gosod cynsail i Seneddau Ieuenctid Cymru am flynyddoedd i ddod.
Nawr, drwy gydol y ddwy flynedd, rydym wedi rhoi ein gwahaniaethau gwleidyddol o’r neilltu ac wedi canolbwyntio ar y materion sy'n ein huno yn hytrach na'n rhannu, gan roi buddiannau pobl ifanc yn gyntaf bob amser, a dyna'r gwaddol rydym yn ei adael—undod yn hytrach nag ymraniad, a'r llall, sef pan fydd pobl ifanc wir yn defnyddio eu lleisiau ac yn sôn am y materion sy'n bwysig iddynt, gallant ysbrydoli newid gwirioneddol yng ngwleidyddiaeth Cymru. Diolch.