Cwestiynau Heb Rybudd gan Lefarwyr y Pleidiau

Part of 2. Cwestiynau i'r Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol – Senedd Cymru am 1:56 pm ar 24 Chwefror 2021.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Vaughan Gething Vaughan Gething Labour 1:56, 24 Chwefror 2021

(Cyfieithwyd)

Pan fyddwn yn cyhoeddi cynllun adfer y GIG, byddwn yn mynd i'r afael o'i fewn â'r ffaith y bydd angen adnoddau ar gyfer hyn nid yn unig mewn blwyddyn, ond dros y tymor cyfan. Rwyf wedi nodi o'r blaen fy mod yn credu y bydd yr adferiad yn cymryd tymor seneddol llawn fan lleiaf. Dyna faint y broblem sydd gennym. Mae'n debyg nad yw'n llawer o gysur i bobl yma yng Nghymru, ond fe welwch raddfa enfawr yr her ym mhob rhan o'r DU, oherwydd y flwyddyn ddiwethaf rydym i gyd wedi byw drwyddi. Rwy'n cydnabod y pwynt y mae'r Aelod yn ei wneud nid yn unig am y cynnydd yn y niferoedd a'r ôl-groniad sydd wedi datblygu, ond y ffaith y gallai hynny olygu fod niwed na ellir ei wrthdroi yn cael ei achosi. Mae hynny'n rhan o'r anhawster o orfod gwneud dewisiadau drwy'r pandemig hwn ac am bwyso a mesur a chydbwyso'r effaith ar wahanol bobl.

Fodd bynnag, dylwn ddweud nad yw'n wir fod un o bob pump o bobl Cymru ar restr aros. Bydd nifer o'r bobl sy'n aros yn cael apwyntiadau ar wahanol restrau, ac mae'n rhan o'r her o gael trafodaeth gywir am y raddfa. Y niferoedd y mae'r Aelod yn eu dyfynnu yw nifer yr apwyntiadau sydd eto i'w cynnal mewn amrywiaeth o feysydd, fel y nodwyd ganddi, o gleifion allanol i weithgaredd mwy difrifol hefyd. I mi, mae hynny'n atgyfnerthu pwysigrwydd parhau i ymladd y coronafeirws a pheidio â cholli rheolaeth ar y feirws eto, oherwydd byddai hynny'n golygu aflonyddu pellach a mwy fyth o niwed ac ôl-groniad. Ond fe allwch ddisgwyl cynllun sy'n cwmpasu amrywiaeth o wahanol feysydd, gan gynnwys cydbwysedd rhwng dewisiadau lleol, rhanbarthol a chenedlaethol. Efallai nad fi fydd y Gweinidog sy'n gorfod gwneud y dewisiadau cenedlaethol hynny, ond bydd angen i bwy bynnag sy'n dychwelyd fel Gweinidog iechyd ar ôl yr etholiad ym mis Mai fod yn barod i wneud dewisiadau cenedlaethol i adeiladu ar y cynllun a gyhoeddir erbyn diwedd mis Mawrth, oherwydd bydd hyn, fel y dywedais, yn ymrwymiad sylweddol i'r wlad gyfan.