Mae gennym ni ddwy ddeiseb o'n blaenau ni heddiw—y naill yn apêl am flaenoriaeth i swyddogion yr heddlu am frechiad COVID, y llall am flaenoriaethu staff ysgolion a gofal plant. Mi fydd y Gweinidog yn gwybod fy mod i wedi codi y materion hyn efo fo ar sawl achlysur erbyn hyn. Rhyw gwyno oedd o yn y pwyllgor iechyd y bore yma fy mod i wedi codi'r mater dair gwaith mewn ychydig ddyddiau. Ond mae'n ddrwg gen i, fel yna mae scrutiny yn gweithio. Dwi'n falch o gael codi rhai o'r cwestiynau y prynhawn yma eto wrth gefnogi a chydymdeimlo efo'r deisebwyr. Y rheswm dwi'n cefnogi a chydymdeimlo efo'r alwad yma i sicrhau bod yna drefn yn cael ei rhoi mewn lle i frechu pobl mewn swyddi sy'n wynebu'r cyhoedd—ac mi allwn i ychwanegu eraill hefyd—ydy nid mod i'n amau rhestr flaenoriaeth y JCVI fel y cyfryw; mae'n gwneud perffaith synnwyr mai'r hynaf neu'r mwyaf bregus ydy rhywun, y mwyaf tebyg ydy eu bod nhw yn mynd yn sâl neu yn waeth. Ond dwi'n dal yn grediniol bod exposure yn cyfrannu at y risg hefyd, beth bynnag ydy oed rhywun. Mi gafodd gweithwyr iechyd a gofal eu blaenoriaethu—wrth gwrs eu bod nhw wedi cael eu blaenoriaethu. Maen nhw wedi rhoi eu hunain mewn sefyllfaoedd o risg ryfeddol dros y flwyddyn ddiwethaf. Mae ein diolch ni iddyn nhw yn fawr iawn, iawn.

Ond, ar lefel is, mae yna swyddi eraill lle mae pobl yn wynebu risg o ddod i gyswllt â'r feirws, lawer mwy na phobl fel chi a fi. Dwi wedi bod yn falch iawn o allu chwarae rôl fach iawn fel gwas cyhoeddus dros y flwyddyn ddiwethaf, yn dal y Llywodraeth i gyfrif, ond dwi wedi gwneud hynny o fan hyn. Y rheswm dwi wedi bod yn gweithio o adref ydy i drio atal lledaeniad y feirws ac i fy nghadw i a fy nheulu'n ddiogel, ond dydy eraill ddim yn gallu gweithio o adref.

Rydym ni i gyd eisiau i ysgolion allu ailagor, ond mae hynny'n golygu mwy o risg i rai o'r bobl sydd yn gysylltiedig â hynny, yn cynnwys staff mewn ysgolion. Dwi'n deall bod yna ddigwyddiad wedi bod yn y dyddiau diwethaf yn Ynys Môn, lle gwnaeth rywun boeri ar heddwas a phrofi yn bositif maes o law. Mae angen adfer hyder pobl bod popeth posib yn cael ei wneud i ymateb i'r gwahanol lefelau o risg. A gwnaf, mi wnaf i gefnogi yn llwyr y Gweinidog a'i ymdrech i fynd drwy'r rhestr flaenoriaethau, fel mae o wedi cael ei nodi gan y JCVI, yn ôl oedran cyn gynted â phosib. Ond siawns bod yna fodd, ochr yn ochr â hynny, i sicrhau bod gweision cyhoeddus eraill, pobl mewn swyddi allweddol sydd yn wynebu risg o ddydd i ddydd, yn gallu cael eu blaenoriaethu hefyd. Dydy hynny ddim yn golygu dadflaenoriaethu eraill, er fy mod i, fel dwi wedi'i ddweud o'r blaen, oherwydd fy mod i'n gweithio yn fan hyn, yn fodlon i gael fy nadflaenoriaethu er mwyn i bobl sydd yn wynebu'r cyhoedd allu cael eu brechu o fy mlaen i.