8. Dadl ar ddeisebau ynghylch datblygu Canolfan Ganser Felindre newydd: P-05-1001 'Cynnal ymchwiliad annibynnol i'r dewis o safle ar gyfer y Ganolfan Ganser Felindre newydd arfaethedig', P-05-1018 'Cefnogaeth ar gyfer y cynlluniau arfaethedig presennol i adeiladu Canolfan Ganser Felindre newydd yng Nghaerdydd mewn unrhyw ymchwiliad yn y dyfodol'

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:14 pm ar 3 Mawrth 2021.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Vaughan Gething Vaughan Gething Labour 5:14, 3 Mawrth 2021

(Cyfieithwyd)

Diolch, Lywydd. Hoffwn ddiolch i'r Pwyllgor Deisebau am ei waith yn ystyried y deisebau hyn ac am eu cyflwyno i'w trafod heddiw. Er bod y deisebau'n amlwg yn gwrthdaro, gwn y bydd pob un ohonom yn cydnabod natur ddilys y pryderon sy'n cael eu codi, a'r angerdd dealladwy sy'n sail iddynt. Rydym i gyd am weld pobl y mae canser yn effeithio arnynt yn cael y gofal a'r canlyniadau gorau posibl. Mae'r angen am ysbyty canser newydd yn ne-ddwyrain Cymru i wasanaethu cymuned ehangach wedi ei gydnabod yn eang ac mae gan y Llywodraeth ymrwymiad maniffesto i helpu i ddarparu un. Felly, nid oes amheuaeth ynglŷn â phwysigrwydd gwella canlyniadau canser a'r angen i hyn gynnwys canolfan ganser newydd. Yr hyn sydd dan sylw yw pa ran y mae ysbyty canser newydd yn ei chwarae yn cyflawni'r canlyniadau gwell hynny a lle sydd orau i'w leoli er mwyn cyflawni'r cyfraniad hwnnw.

Ymddiriedolaeth GIG Prifysgol Felindre yw'r corff statudol sy'n gyfrifol am ddarparu gwasanaethau oncoleg anlawfeddygol yn ne-ddwyrain Cymru. Mae wedi arwain y gwaith o ddatblygu cynigion ar gyfer canolfan ganser newydd Felindre gyda'i byrddau iechyd comisiynu. Bu'n broses hir a chymhleth a alwai am lawer iawn o waith gan bawb a oedd yn gysylltiedig â hi. Mae hynny'n dod at benderfyniad terfynol yn awr. Rôl Llywodraeth Cymru yn hyn o beth yw asesu cryfder yr achos a wneir drwy ein proses graffu ffurfiol, a gwneud penderfyniad ynglŷn â chymeradwyo ac ariannu. Yn y pen draw, bydd Gweinidogion Cymru yn gwneud y penderfyniad hwnnw ar sail y dadansoddiad a'r argymhellion a wnaed gan ein swyddogion a'u cynghorwyr, a fydd wedi craffu'n fanwl iawn ar y gwaith a wnaed gan Felindre a'r cyngor a ddarperir gan Nuffield ac eraill. Mae'r broses graffu honno bellach wedi'i chwblhau, ac rwy'n disgwyl ystyried y cyngor yn ddiweddarach yr wythnos hon. Felly, ni allaf wneud sylw penodol am y materion a godwyd yn y deisebau, gan y gallai hyn amharu ar unrhyw benderfyniadau sydd i'w gwneud yn y dyddiau nesaf ar yr achosion busnes sydd gerbron Gweinidogion Cymru wrth gwrs.

Yr hyn y gallaf ei ddweud yw fy mod yn deall y diddordeb yn y cynlluniau a'r pryderon a fynegir gan y ddwy ddeiseb. Byddaf yn rhoi ystyriaeth briodol iddynt wrth wneud penderfyniad, ac wrth gwrs, pan fydd y penderfyniad hwnnw wedi'i wneud, fe gaiff ei gyhoeddi. Diolch, Lywydd.