Part of the debate – Senedd Cymru am 4:32 pm ar 16 Mawrth 2021.
Wel, Dirprwy Lywydd, mae'n rhaid i mi ddweud nad wyf i eisiau defnyddio pob adnodd sydd gennyf, neu fel arall ni fydd gennyf ddim i ateb yr Aelod yfory, oherwydd rwy'n gwybod fod ganddi gwestiwn am ysgolion yr unfed ganrif ar hugain yn Islwyn ar y papur gorchymyn brynhawn yfory. Dydw i ddim eisiau defnyddio fy holl linellau gorau heddiw, neu fel arall ni fydd gennyf ddim i'w ddweud wrth yr Aelod yfory, heblaw eich bod chi, Rhianon, yn llygad eich lle gan fod yr adeiladau'n fwy na dim ond cragen. Mae'n neges i blant y cymunedau hynny ac addysgwyr y cymunedau hynny bod yr hyn y maen nhw yn ei wneud yn bwysig. Mae'n arwydd o'r gwerth a roddwn ni arnyn nhw a'u gwaith.
Yr hyn sydd wedi fy nharo pan rwyf wedi cael y cyfle i deithio o amgylch Cymru i ymweld â'r adeiladau hyn yw pa mor aml, yn enwedig yn rhai o'n cymunedau mwy difreintiedig, y mae'r plant yn ei chael hi'n anodd credu bod yr adeilad ar eu cyfer nhw mewn gwirionedd. Rwy'n credu y bydd y Dirprwy Lywydd yn cytuno â mi; pan ymwelais â'i hysgol uwchradd newydd sbon, yr ymateb llethol gan y plant pan welson ni hi oedd, 'Ai i ni y mae hyn mewn gwirionedd? A yw hi go iawn wedi'i adeiladu ar ein cyfer ni?' Ni allen nhw gredu'n iawn—llawer ohonyn nhw yn byw bywydau gwirioneddol anodd—eu bod yn cael eu hystyried mor bwysig fel bod eu hawdurdod lleol a'u Llywodraeth wedi adeiladu'r adeilad hwnnw ar eu cyfer. Ac os nad oes dim byd arall yn rhai o'n cymunedau caletaf, rwy'n gobeithio y bydd yr adeiladau hyn yn dangos ymrwymiad yn ein cenhadaeth genedlaethol, waeth o ble rydych chi'n dod neu beth bynnag yw eich cefndir, rydym ni eisiau i chi gyflawni eich potensial. Ac mae adeiladu'r ysgolion yr ydych chi newydd gyfeirio atyn nhw yn neges i'r plant yn eich etholaeth bod eu dyfodol yn bwysig i ni, oherwydd pan fyddwn yn gwneud pethau'n iawn iddyn nhw, byddwn yn gwneud pethau'n iawn i'r genedl gyfan.
Fel y dywedais wrth Suzy Davies, weithiau'r rhwystrau sy'n ein hwynebu yw ystyriaethau cynllunio hirfaith a materion yn ymwneud â'r safleoedd adeiladu, ond yr hyn sy'n rhyfeddol i mi yw nad yw pandemig byd-eang hyd yn oed wedi gallu arafu'r rhaglen hon. Rwy'n rhagweld, gyda'r berthynas waith gref sy'n bodoli rhyngom ni a'n partneriaid mewn awdurdodau lleol, a'n cyd-Aelodau yn y sector addysg bellach, y gallwn ni barhau i ddarparu mwy o'r adeiladau gwych hynny, fel y gall mwy o blant weld bod eu dyfodol yn wirioneddol bwysig.