– Senedd Cymru am 4:35 pm ar 16 Mawrth 2021.
Awn ymlaen i eitem 7, sef Gorchymyn Cyngor y Gweithlu Addysg (Gorchmynion Atal Dros Dro Interim) (Swyddogaethau Ychwanegol) (Cymru) 2021. Galwaf ar y Gweinidog Addysg i wneud y cynnig hwnnw—Kirsty Williams.
Cynnig NDM7643 Rebecca Evans
Cynnig bod y Senedd, yn unol â Rheol Sefydlog 27.5:
1. Yn cymeradwyo bod y fersiwn ddrafft o Orchymyn Cyngor y Gweithlu Addysg (Gorchmynion Atal Dros Dro Interim) (Swyddogaethau Ychwanegol) (Cymru) 2021 yn cael ei llunio yn unol â’r fersiwn ddrafft a osodwyd yn y Swyddfa Gyflwyno ar 23 Chwefror 2021.
Diolch yn fawr, Dirprwy Lywydd. Rwy'n cynnig y cynnig i gymeradwyo Gorchymyn Cyngor y Gweithlu Addysg (Gorchmynion Atal Dros Dro Interim) (Swyddogaethau Ychwanegol) (Cymru) 2021. Mae'r Gorchymyn yn mynd i'r afael ag argymhelliad 21 y Pwyllgor Plant, Pobl Ifanc ac Addysg yn ei adroddiad ar yr ymchwiliad i ddysgu ac addysg broffesiynol athrawon, sef y dylid ymestyn cylch gwaith Cyngor y Gweithlu Addysg i roi iddo'r grym i atal athrawon mewn amgylchiadau priodol.
Fodd bynnag, mae'n bwysig imi dynnu sylw at y ffaith bod y Gorchymyn yn mynd ymhellach gan y bydd yn galluogi'r cyngor i atal pob categori o bersonau cofrestredig, nid athrawon ysgol yn unig. Defnyddir gorchmynion atal dros dro yn gyffredin gan reoleiddwyr proffesiynol yng Nghymru a'r Deyrnas Unedig fel modd i atal dros dro gofrestriad person wrth ymchwilio i bryder difrifol, neu hyd nes y ceir canlyniad achos troseddol sy'n ymwneud â thaliadau difrifol. Ni fydd gorchymyn atal dros dro yn orchymyn disgyblu, ond yn hytrach yn fesur dros dro i'w weithredu wrth aros am ymchwiliad a gwrandawiad disgyblu.
Gall rhywun apelio yn erbyn cyflwyno gorchymyn atal dros dro, a bydd y gorchymyn hwnnw wedyn yn destun adolygiad rheolaidd. Y cyfnod hwyaf y gall gorchymyn atal dros dro fod yn berthnasol iddo, heb gais i'r Uchel Lys am estyniad, yw 18 mis. Ni fyddai'r penderfyniad i gyflwyno gorchymyn atal dros dro yn golygu penderfynu'n derfynol ar ffeithiau sy'n ymwneud â'r honiadau yn yr achos. Prif ddiben cyflwyno gorchymyn atal dros dro yw sicrhau bod plant a phobl ifanc yn cael eu hamddiffyn a'u diogelu, gan y byddai'n sicrhau na fyddai unigolyn sydd â honiad difrifol iawn yn ei erbyn yn parhau i fod â statws person cofrestredig tra bo'r prosesau ymchwilio a disgyblu yn cael eu cynnal.
Mae'r Llywodraeth yn credu bod y Gorchymyn yn darparu amddiffyniad diogelu ychwanegol sylweddol i blant a phobl ifanc, ac felly gofynnaf i Aelodau'r Senedd gymeradwyo'r Gorchymyn sydd ger ein bron heddiw.
Galwaf ar Gadeirydd y Pwyllgor Deddfau, Cyfiawnder a'r Cyfansoddiad, Mick Antoniw.
Diolch, Dirprwy Lywydd. Fe wnaethom ni ystyried y rheoliadau hyn yn ein cyfarfod fore ddoe, ac nid yw ein hadroddiad ond yn cynnwys un pwynt rhinwedd, y byddaf yn ei grynhoi'n fyr i'r Aelodau y prynhawn yma. Mae erthygl 12 o'r Gorchymyn hwn yn gwneud darpariaeth mewn cysylltiad â chais am adolygiad o orchymyn atal dros dro gan y sawl y mae'n ymwneud ag ef. Mae paragraffau 1 a 2 o Erthygl 12 yn nodi'r broses a'r cyfnodau amser y mae'n rhaid i gamau penodol ddigwydd ynddynt, fel yr amlinellwyd gan y Gweinidog. Pan fo'n rhaid i Gyngor y Gweithlu Addysg gynnull gwrandawiad, mae effaith paragraffau 1 a 2 yn golygu mai ychydig iawn o amser a allai ei gael i wneud hynny. Yn ein hadroddiad, rydym ni wedi darparu enghraifft i ddangos ein pwynt y gallai fod llai na diwrnod rhwng person yn cyflwyno cais i'r cyngor yn gofyn iddo adolygu gorchymyn atal dros dro, ac yna'r cyngor wedyn yn gorfod cynnull gwrandawiad i ystyried yr achos. Yn ei hymateb i'n hadroddiad, mae Llywodraeth Cymru wedi cydnabod yr amseroedd fel y'u nodir yn ein henghraifft. Mae ymateb y Llywodraeth hefyd yn cynghori bod y Gorchymyn wedi'i ddrafftio yn dilyn sylwadau gan randdeiliaid, gan gynnwys y cyngor, na fynegodd unrhyw bryder ynglŷn â'r amserlenni a gyflwynwyd. Diolch, Dirprwy Lywydd.
Nid oes gennyf Aelodau sy'n dymuno siarad ac nid oes gennyf neb sydd wedi dweud yr hoffen nhw ymyrryd. Felly, galwaf ar y Gweinidog i ymateb i'r ddadl honno.
A gaf i ddiolch i Mick Antoniw a'i bwyllgor am ystyried y Gorchymyn? Rwy'n atgyfnerthu'n llwyr y sylw bod Cyngor y Gweithlu Addysg nid yn unig yn credu nad oedd unrhyw broblemau gyda'r materion amseru a amlygwyd gan Mick Antoniw, ond bod Cyngor y Gweithlu Addysg yn croesawu'r pwerau gorchymyn atal hyn yn fawr. Mae wedi bod yn gofyn amdanyn nhw am gryn dipyn, ac rwyf wrth fy modd, hyd yn oed wrth i ni ddod at ddiwedd tymor y Senedd hon, ein bod wedi gallu ymateb yn gadarnhaol i gais Cyngor y Gweithlu Addysg ond hefyd i'r pwyllgor plant a phobl ifanc. Diolch yn fawr, Dirprwy Lywydd.
Y cynnig yw ein bod yn derbyn y cynnig. A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? Nid wyf i'n gweld gwrthwynebiadau. Felly, yn unol â Rheol Sefydlog 12.36, derbynnir y cynnig.