Part of the debate – Senedd Cymru am 6:45 pm ar 23 Mawrth 2021.
Rwyf i wrth fy modd, mewn gwirionedd, o allu cadarnhau cefnogaeth y Ceidwadwyr Cymreig i'r rheoliadau hwyr hyn, rheoliadau sy'n debyg iawn i Reoliadau Lles Anifeiliaid (Trwyddedu Gweithgareddau sy'n Cynnwys Anifeiliaid) (Lloegr) (Diwygio) 2019, a ddaeth i rym bron flwyddyn yn ôl. Felly, rwyf i yn dal yn siomedig, felly, na fydd ein rheoliadau ni'n dod i rym tan 10 Medi 2021.
Fel yr ydym ni i gyd yn ymwybodol, cafodd Lucy ei hachub o fferm cŵn bach yng Nghymru yn 2013—wyth mlynedd yn ôl—a gallai Llywodraeth Cymru fod wedi bod y cyntaf i ymateb i fater difrifol yng Nghymru ac ymgyrch bwysig a gafodd gefnogaeth glir gan etholwyr. Mae wedi bod yn fater deddfwriaethol a oedd yn hawdd ei gyflawni, ac mae'n ddirgelwch i mi pam nad yw Llywodraeth Cymru wedi gweithredu'n gynt.
Er hynny, bydd y Gweinidog yn falch o glywed ein bod ni'n croesawu sawl agwedd ar y rheoliadau, gan gynnwys y gofyniad yn rheoliad 4.2(a), bod
'Rhaid i'r awdurdod lleol—
'(a) penodi un neu ragor o arolygwyr â chymwysterau addas i archwilio unrhyw fangre lle mae'r gweithgaredd trwyddedadwy neu unrhyw ran ohono yn cael ei gynnal neu i'w gynnal' ac rydym ni'n cefnogi cyfyngu trwyddedau i flwyddyn a'r gofyniad i gadw anifeiliaid bob amser mewn amgylchedd sy'n addas ar gyfer eu rhywogaethau a'u cyflyrau.
Mae gennyf i ychydig o gwestiynau, serch hynny, Gweinidog. Bydd awdurdodau lleol yn gyfrifol am orfodi'r rheoliadau. Rydych chi'n cynghori nad oes cost ychwanegol iddyn nhw, ac rydym ni'n gwerthfawrogi'r hyblygrwydd o ran ffioedd, ond, ar hyn o bryd, nid oes gennym ni syniad oddi wrthych chi ynghylch nifer yr arolygwyr sydd yng Nghymru ar hyn o bryd a faint yn rhagor y byddwch chi'n eu disgwyl i gyflawni'r rheoliadau hyn, oherwydd mae hynny'n sicr yn mynd i effeithio ar y ffioedd y gall cynghorau eu codi.
Mae rheoliad 26 yn ei gwneud yn ofynnol i bob awdurdod lleol ddarparu rhai manylion o ran nifer y trwyddedau sy'n cael eu gorfodi yn yr ardal a lefel y ffioedd ar gyfartaledd, ond nid yw'n ymddangos ei fod yn cynnwys nifer o weithiau y caiff y drwydded ei thorri a rheswm dros hynny. Rwy'n tybio pam nad yw hynny wedi'i gynnwys yn y rheoliadau hyn. Mae'r Dogs Trust wedi tynnu sylw at y ffaith y gallai un gofalwr fod yn gyfrifol am hyd at 180 o gŵn aeddfed a chŵn bach ar yr un adeg, a byddwn i'n falch os gallech chi egluro sut y gallwn ni fod yn hyderus y bydd eu hanghenion lles yn cael eu diwallu gyda dim ond un ymweliad Atodlen 2 y dydd.
Ac i orffen, gofynnodd Janet Finch-Saunders i chi am allu sefydliadau achub ac ailgartrefu yng Nghymru, i barhau i ailgartrefu anifeiliaid sy'n cael eu hachub o sefyllfaoedd o esgeulustod, os oes rhaid iddyn nhw aros tan fod eu cathod bach neu gŵn bach o leiaf chwe mis oed cyn ailgartrefu'r rhieni, a gwnaethoch chi ddweud wrthi fod gan awdurdodau lleol elfen o ddisgresiwn wrth ystyried a fyddai angen trwydded ar eu canolfannau achub ac ailgartrefu di-elw cyfreithlon. Rwy'n chwilfrydig pam nad ydych chi wedi ymdrin â hynny yn y rheoliadau hyn.
Ac yna, dim ond un arall: mae Grŵp Lles Anifeiliaid Anwes Cymru wedi esbonio wrthym ni fod angen rhagor o ymgynghori pwrpasol ar les anifeiliaid, a tybed pam nad yw hynny eisoes wedi digwydd yn ystod Senedd bum mlynedd. Ond a ydych chi'n disgwyl i Lywodraeth nesaf Cymru wneud hynny, waeth pa liw ydyw hi? Ond, er mwyn cadarnhau, Gweinidog, byddwn ni'n pleidleisio o blaid y rheoliadau heddiw ac yn cytuno â chi pan wnaethoch chi alw hyn yn gam ymlaen ychydig funudau'n ôl; mae'n drueni nad dyma'r nod terfynol. Diolch.