Diolch. Mae'n bleser gennyf i agor y ddadl ar Reoliadau Treth Trafodiadau Tir (Amrywio Dros Dro Gyfraddau a Bandiau ar gyfer Trafodiadau Eiddo Preswyl) (Cymru) (Diwygio) 2021. Diolch i'r Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a Chyfansoddiad a'r Pwyllgor Cyllid am eu hadroddiadau.

Fis Gorffennaf diwethaf, fe wnes i reoliadau i gyflwyno cyfnod gostyngiad treth dros dro ar gyfer Treth Trafodiadau Tir. Fe wnaeth y Senedd gymeradwyo'r broses o wneud y rheoliadau hynny ym mis Medi. Diben y rheoliadau diweddaraf yw ymestyn y cyfnod gostyngiadau treth dros dro o'r dyddiad dod i ben gwreiddiol, sef 31 Mawrth i 30 Mehefin. Rwyf i wedi gwrando ar bryderon prynwyr tai ledled Cymru a gweithwyr proffesiynol yn y farchnad dai ynghylch oedi a allai fod yn effeithio ar rai o'r bobl a allai fod wedi disgwyl gallu cwblhau eu trafodiadau erbyn 31 Mawrth. Mae'r estyniad hwn i'r cyfnod gostyngiadau treth dros dro yw rhoi amser ychwanegol i'r trethdalwyr hynny gwblhau prynu eu heiddo.

Dylai prynwyr sy'n mynd i drafodiadau ar hyn o bryd gynllunio ar gyfer y posibilrwydd y gallai fod ganddynt Dreth Trafodiadau Tir i'w thalu neu fod cynnydd yn eu hatebolrwydd treth. Mae'n rheol syml a chlir: os byddwch chi'n cwblhau ar, neu cyn 30 Mehefin, bydd y cyfnod gostyngiad yn berthnasol; os byddwch chi'n cwblhau wedyn, bydd y cyfraddau safonol yn berthnasol. Yn bwysig, mae ein cyfnod gostyngiad treth dros dro, yn wahanol i weddill y DU, mae'n berthnasol i'r rhai sy'n talu'r prif gyfraddau preswyl yn unig. Nid oes unrhyw ostyngiadau treth i fuddsoddwyr mewn eiddo prynu i osod, eiddo gwyliau wedi'u dodrefnu ar osod neu ail gartrefi. Mae hyn yn sicrhau bod manteision yr amrywiad dros dro hwn yn cael eu darparu'n fras i'r rhai sy'n prynu cartrefi i fyw ynddyn nhw. 

Mae'r estyniad i'r cyfnod gostyngiadau treth dros dro, er y bydd yn parhau i ddarparu ysgogiad economaidd ac yn parhau i gefnogi'r economi yng Nghymru, wedi'i gyfeirio'n bennaf at helpu prynwyr tai sydd wedi wynebu oedi yn y broses prynu cartref yn y cyfnod cyn 31 Mawrth. Dylai'r rhan fwyaf lwyddo i gwblhau erbyn y dyddiad cau newydd.

Mae'r estyniad i'r cyfnod lleihau treth dros dro yn ymateb cytbwys a syml gan y Llywodraeth hon. Mae'r estyniad yn deg i'r prynwyr tai hynny nad ydyn nhw wedi gallu cwblhau prynu eu heiddo, ac yn syml, drwy barhau i weithredu drwy gyfeirio at derfyn amser clir. Rwy'n gofyn felly am gefnogaeth y Senedd i gadarnhau'r estyniad i'r cyfraddau Treth Trafodiadau Tir dros dro.