Part of the debate – Senedd Cymru am 4:19 pm ar 23 Mawrth 2021.
A gaf i ddiolch i'r Dirprwy Weinidog am ei ddatganiad y prynhawn yma? Hefyd, a gaf i gydnabod ymrwymiad personol Lee Waters a Ken Skates i achos trafnidiaeth ddi-garbon? Ni ellir amau nad yw'r nodau a amlinellir yn yr adroddiad hwn, yn wir, yn nodau canmoladwy. Rydym ni i gyd eisiau gweld mwy o ddefnydd o drafnidiaeth gyhoeddus, mwy o deithio llesol a llai o ddefnydd o geir, a lle nad yw'n bosibl disodli trafnidiaeth ceir, dylai cynifer â phosibl fod yn drydanol. Yn wir, mae fy nghyd-Aelod Caroline Jones newydd ddangos ei hymrwymiad drwy brynu cerbyd o'r fath. Mae'n gysur gweld y bydd cefnogaeth ariannol sylweddol tuag at gyflawni'r nodau uchelgeisiol hyn. Croesawaf yn arbennig y benthyciad di-log o £70 miliwn i gyngor bwrdeistref Blaenau Gwent i wneud gwelliannau i reilffordd Glynebwy, ond a gaf i ofyn a fydd y benthyciad hwn yn cael ei neilltuo?
Fel y gwelir, hoffwn gefnogi'r uchelgeisiau hyn yn eu cyfanrwydd. Fodd bynnag, a gaf i roi gair o rybudd? Rhaid i'r newid o gar i fathau amgen o drafnidiaeth fod yn raddol. Rhaid annog pobl i wneud y newid, nid eu cosbi am beidio â gwneud hynny. Mae llawer na fyddant byth yn gallu defnyddio trafnidiaeth gyhoeddus at ddibenion gwaith, a llawer mwy y tu allan i ardaloedd trefol na fyddant yn gallu newid i'r beic i gael mynediad i'w gwaith. Felly, mae'n hanfodol bod yn rhaid i unrhyw gosbi y mae'r Llywodraeth yn ei wneud i helpu i weithredu eu huchelgeisiau ystyried y ffactorau hyn. A wnaiff y Gweinidog, os gwelwch yn dda, fynd i'r afael â hyn?
Rhaid inni gofio bod llawer mewn cymdeithas a fyddai'n mwynhau'r cyfle i newid i gar trydan newydd sbon, ond sy'n llawer rhy dlawd yn ariannol i allu gwneud hynny. Rhaid inni dderbyn y bydd llawer o hen geir ar ein ffyrdd am beth amser i ddod, dim ond oherwydd na all llawer ohonyn nhw fforddio rhai gwell ond y bydd yn rhaid iddyn nhw eu defnyddio o hyd ar gyfer hamdden a gwaith. Gan ganolbwyntio ar geir trydan, bydd yn rhaid inni gael cynnydd sylweddol mewn cyfleusterau gwefru ar draws nid yn unig Cymru ond y DU gyfan os ydym ni eisiau gweld cynnydd mawr yn eu defnydd. Rhaid inni hefyd ymgodymu â'r ffaith na fydd y system grid yng Nghymru—