Part of the debate – Senedd Cymru am 5:43 pm ar 23 Mawrth 2021.
Diolch yn fawr iawn, Jenny Rathbone, a diolch am eich holl gefnogaeth yn y maes hwn a'ch ymrwymiad i Gymru wrth-hiliol, oherwydd dyna'r weledigaeth—Cymru wrth-hiliol. Roedd yn wych dros y penwythnos gweld penawdau cenedlaethol y tu allan i Gymru yn dweud, 'Lessons on black history to be compulsory in Welsh schools'. Roedd hynny'n bennawd. Diolch i Kirsty Williams am dderbyn yr holl argymhellion ac am gomisiynu Charlotte Williams i wneud y gwaith hwnnw yn y lle cyntaf, ond hefyd i ddweud y bydd hyfforddiant gwrth-hiliaeth ac amrywiaeth gorfodol i'n holl athrawon dan hyfforddiant ac athrawon dros dro—gan fabwysiadu'r argymhelliad hwnnw. A bydd hanes pobl dduon Asiaidd a lleiafrifoedd ethnig yn orfodol mewn ysgolion. Bydd ysgoloriaethau i gefnogi mwy o fyfyrwyr duon Asiaidd a lleiafrifoedd ethnig i ddechrau hyfforddiant athrawon yn ogystal â chynnig cymorth mentora a chymdeithasol i athrawon o gefndiroedd duon, Asiaidd a lleiafrifoedd ethnig. Mae hwn yn newid sylfaenol y mae'n rhaid i ni ei weld yn dod yn ôl i'r Senedd ar ôl yr etholiad hwn. Ac mae yn bwysig bod y neges hon yn mynd allan heddiw, cyn yr etholiad, a bod arweinwyr y pleidiau gwleidyddol yng Nghymru yn sefyll yn erbyn hiliaeth yn ystod yr ymgyrch etholiadol hon. A dyna beth y byddem ni yn galw amdano, o ganlyniad i fy natganiad heddiw, o ran y disgwyliadau sydd arnom ni yn awr i gyflawni'r cynllun gweithredu cydraddoldeb hiliol hwn.
Ond byddaf i hefyd yn dweud eich bod chi wedi sôn am rai achosion cyfiawnder troseddol trasig iawn: marwolaethau diweddar Mohamud Hassan a Moyied Bashir—trychinebau llwyr—ac, wrth gwrs, rydym yn meddwl am eu teulu a'u ffrindiau yn y cyfnod hwn. Ac, wrth gwrs, wedi cyfeirio at ohebiaeth Swyddfa Annibynnol Ymddygiad yr Heddlu, a hefyd tynnu sylw at ganlyniadau'r achosion hynny. Ac, wrth gwrs, dyma le mae'n rhaid i ni sicrhau ein bod yn achub ar bob cyfle, mewn modd tryloyw ac agored, i gefnogi ein cymunedau a'r rhai yr ydym yn eu cynrychioli. Ond rwy'n credu os byddwn yn symud ymlaen o ran y cynllun gweithredu cydraddoldeb hiliol, y bydd, fel y dywedais yn fy natganiad, er budd pob un ohonom i fanteisio ar gyfleoedd y weledigaeth honno sy'n cyflawni Cymru wrth-hiliol a fydd ar ein cyfer ni, ar gyfer ein heconomi, ar gyfer ein gwasanaethau cyhoeddus ac ar gyfer y bobl sydd wedi dioddef hiliaeth. Mae hynny, wrth gwrs, ar flaen ein nod a'n hamcanion. Diolch yn fawr.