– Senedd Cymru am 3:56 pm ar 24 Mawrth 2021.
Eitem 13 yw'r nesaf, sef cynnig i ddiwygio'r Rheolau Sefydlog, newidiadau amrywiol. Aelod o'r Pwyllgor Busnes i gyflwyno'r cynnig—Rebecca Evans.
Cynnig NDM7674 Elin Jones
Cynnig bod y Senedd, yn unol â Rheol Sefydlog 33.2:
1. Yn ystyried adroddiad y Pwyllgor Busnes, ‘Diwygio Rheolau Sefydlog: Newidiadau amrywiol’, a osodwyd yn y Swyddfa Gyflwyno ar 17 Mawrth 2021.
2. Yn cymeradwyo'r cynnig i ddiwygio Rheol Sefydlog 1, 11 a 20 fel y nodir yn Atodiad A adroddiad y Pwyllgor Busnes.
Cynigiwyd yn ffurfiol.
Mae'n dda gweld o leiaf un Aelod arall yn cymryd rhan yn y broses i'r graddau eu bod yn gwrthwynebu, er ei bod yn ymddangos fy mod ar fy mhen fy hun yn siarad am y dadleuon hyn. Roedd yr adran hon ar newidiadau amrywiol yn arbennig o ddiddorol yn fy marn i. Mae yma amrywiaeth o newidiadau gwahanol i'r Rheolau Sefydlog, mewn meysydd go wahanol mewn gwirionedd, ond mae arnaf ofn na allaf fynnu dadleuon ar wahân ar y rhain, felly fe wnaf ymdrin â hwy fel grŵp.
Mae gennym gynllun pensiwn y Senedd, a gallaf ddeall pam y cynigir y newid hwn i'r graddau ei bod yn ymddangos bod y Rheolau Sefydlog presennol yn gwrth-ddweud y trefniadau sydd gennym lle mae'r bwrdd taliadau wedi cymryd cyfrifoldeb am benodi'r ymddiriedolwyr i'r cynllun pensiwn, ac eto roedd gennym y Rheol Sefydlog 1.7 hon o hyd, rheol sy'n sefydlu proses sy'n cystadlu i bob golwg. Nid wyf yn glir pam y mae'r bwrdd taliadau yn gwneud hyn. Rheolau'r cynllun yw'r rhain, ac mae'r cynllun pensiwn er budd ei aelodau, pensiynwyr presennol a phensiynwyr y dyfodol, a gwaith yr ymddiriedolwyr yw goruchwylio eu buddiannau'n briodol o fewn y gyfraith. Felly, o ystyried hynny, pam y mae gennym y corff annibynnol hwn, y bwrdd taliadau, yn penderfynu sut y dylid penodi pobl i gynrychioli buddiannau aelodau? Fel gyda'r Awdurdod Safonau Seneddol Annibynnol yn Nhŷ'r Cyffredin, gyda'r bwrdd taliadau sydd gennym yma, mae'n debyg ei bod yn egwyddor dda cael y rhaniad hwn rhwng Aelodau a chorff annibynnol sy'n gwneud penderfyniadau ynghylch dognau Aelodau, fel petai, ond nid yw'n ymddangos mai dyna sy'n digwydd yma.
Mae ein cyfraniadau pensiwn yn cael eu talu, mae'r system wedi'i sefydlu. Hoffwn weld y cynllun pensiwn yn cael ei reoli'n well, gan ganolbwyntio mwy ar adenillion. Mae gennyf bryderon penodol am y pwyslais ar y giltiau indecs gyswllt a'r methiant i gael dyraniad cytûn tuag at ecwitïau'r DU, sydd wedi bod yn perfformio'n llawer cryfach yn ddiweddar. Ond does bosibl nad oes budd i'r Aelodau o reoli'r cynllun hwnnw'n dda, a diddordeb gan y Comisiwn i'w weld yn cael ei reoli'n dda, fel y gellir lleihau cyfraniadau arian trethdalwyr yn y dyfodol, a byddwn wedi meddwl bod hynny i'w weld yn cael ei wneud yn dda gyda'r ymddiriedolwyr o dan y gyfraith gyffredin sy'n cynrychioli buddiannau'r aelodau, ac mae hynny'n eithaf priodol o'i fewn. Felly nid yw'n eglur i mi pam nad ydym yn gwneud hynny a chael corff annibynnol i benderfynu yn lle hynny. Ond ar hyn o bryd mae'n ymddangos bod y rheini'n gwrth-ddweud ei gilydd. Nid wyf yn gweld hynny fel rheswm dros wrthwynebu hyn, er pe bai'n bosibl cael pleidlais ar y Rheol Sefydlog benodol hon, yn hytrach na chael y rhain wedi'u grwpio mewn meysydd mor wahanol, efallai y byddwn wedi ffurfio barn wahanol.
Maes arall sy'n ddiddorol yma yw'r gwahaniaeth rhwng Aelodau etholaeth ac Aelodau'r rhestr. Dywedwn yn ein Rheolau Sefydlog y dylid trin Aelodau etholaethol a rhanbarthol yn gyfartal a'u bod o werth cyfartal. Mae'n ymddangos bod rhai Aelodau'n bwrw amheuaeth ar hynny weithiau, ond dyna'r ddarpariaeth yn y Rheolau Sefydlog, a chredaf ei bod yn gywir. Ac eto, mae gennym y Rheol Sefydlog sydd â darpariaeth ar ymddiswyddo sydd ond yn cyfeirio at adran 10 o Ddeddf Llywodraeth Cymru, ac nid adran 11, ac mae hynny wedyn yn golygu ei bod yn gymwys ar gyfer yr etholaeth ond nid y rhanbarth. Ond nid wyf yn hollol siŵr pam fod angen Rheol Sefydlog 1.9. Mae ganddi ddarpariaeth lle mae'n dweud 'neu fel arall' beth bynnag, felly ceir disgresiwn eang ac nid wyf yn gweld pam fod angen inni fynd y tu hwnt i'r cyfeiriad statud at swydd wag er mwyn penderfynu drwy ddefnydd synhwyrol o'r Saesneg a chyfeirio angenrheidiol at y llysoedd pan fydd swydd yn dod yn wag, ac o ystyried ei bod mewn deddfwriaeth, mae'n debyg y byddai hynny'n drech na dehongliad y Rheolau Sefydlog beth bynnag, felly nid wyf yn siŵr a oes angen y Rheol Sefydlog hon. Yn fy marn i, mae'n bosibl ei bod yn ddiangen ac efallai y byddai'n well ei dileu, ond o ystyried ei bod yno, credaf ei bod yn well iddi gyfeirio at y darpariaethau rhanbarthol ac etholaethol yn y Ddeddf ar sail gyson, felly nid wyf yn bwriadu ei gwrthwynebu.
Credaf hefyd ei bod yn synhwyrol tynnu Cadeirydd y Pwyllgor Busnes o'r cyfeiriad—credaf fod cryn dipyn o drafod ar hynny pan ymunais â'r Pwyllgor Busnes ar ddechrau'r tymor—ac i'r graddau fod y Pwyllgor Busnes yn cael ei gadeirio gan y Llywydd. Mae'n ymddangos yn briodol na ddylai fod yn rhan o'r cydbwysedd pleidiol, er gwaethaf aelodaeth bosibl y Llywydd o blaid wleidyddol. Diolch.
Does neb arall eisiau siarad, felly'r cynnig yw i ddiwygio'r Rheolau Sefydlog i wneud newidiadau amrywiol. A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu hyn—y cynnig yma? Nac oes. Dwi ddim yn gweld gwrthwynebiad, ac felly mae'r cynnig yna wedi ei gymeradwyo.