– Senedd Cymru am 4:27 pm ar 24 Mawrth 2021.
Yr eitem nesaf yw'r cynnig i gymeradwyo'r cod ymddygiad ar gyfer Aelodau o'r Senedd. Dwi'n galw ar Gadeirydd y pwyllgor safonau unwaith eto i wneud y cynnig—Jayne Bryant.
Cynnig NDM7680 Jayne Bryant
Cynnig bod y Senedd:
1. Yn nodi adroddiad y Pwyllgor Safonau Ymddygiad: Yr adolygiad o'r cod ymddygiad dyddiedig 17 Mawrth 2021 ('yr adroddiad').
2. Yn mabwysiadu'r Cod Ymddygiad ar gyfer Aelodau o’r Senedd a osodwyd yn y Swyddfa Gyflwyno ar 17 Mawrth 2021, i ddod i rym ar ddechrau'r chweched Senedd.
3. Yn nodi’r canllawiau sy’n cyd-fynd â’r Cod Ymddygiad a nodir yn atodiad A i’r adroddiad.
Diolch, Lywydd. Mae'n bleser mawr gennyf ofyn heddiw i'r Senedd fabwysiadu'r cod ymddygiad diwygiedig, a osodwyd yn y Swyddfa Gyflwyno ar 17 Mawrth 2021.
Mae'r pumed Senedd wedi gweld cynnydd sylweddol mewn cwynion yn erbyn Aelodau o'r Senedd, ac yn erbyn y cefndir hwn rhan allweddol o waith y Pwyllgor Safonau Ymddygiad oedd cynhyrchu cod ymddygiad diwygiedig a chanllawiau cysylltiedig. Wrth ailddrafftio'r cod, mae'r pwyllgor wedi ceisio rhoi mwy o eglurder ynglŷn â'r safonau a ddisgwylir gan Aelodau ac i gysoni'r cod yn well â'r polisi urddas a pharch a fabwysiadwyd gan y Senedd ym mis Mai 2018. Er mwyn gwneud hyn, mae'r pwyllgor wedi ystyried ei brofiadau ac argymhellion yr adroddiadau gan y comisiynydd safonau, a'r comisiynydd safonau dros dro, yn ystod y Senedd hon, wedi siarad â nifer o randdeiliaid, gan gynnwys cyn gomisiynwyr safonau, wedi ymgynghori â'r cyhoedd, yn ogystal â'r holl Aelodau o'r Senedd, ac wedi cynnal ymchwil i'r defnydd o godau ymddygiad mewn Llywodraethau lleol a chenedlaethol yn y DU ac yn rhyngwladol. Mae dwy brif elfen i'r cod wedi'i ailddrafftio: yn gyntaf, nifer o egwyddorion ymddygiad trosfwaol y mae'n rhaid i Aelodau eu dilyn. Yn ogystal ag egwyddorion sefydledig Nolan, rydym wedi cynnwys egwyddor parch ychwanegol, sy'n nodi:
'Ni chaiff Aelodau ymddwyn mewn modd sy'n lleihau cyfle cyfartal, rhaid iddynt
barchu urddas pobl eraill a pheidio ag ymddwyn yn wahaniaethol neu mewn
modd nas dymunir.'
Drwy gynnwys yr egwyddor hon, rydym am anfon neges glir fod hon yn egwyddor allweddol o fywyd cyhoeddus sy'n berthnasol i Aelodau o'r Senedd a'i bod yn fan cychwyn i fynd i'r afael â'r pryderon gwirioneddol mewn perthynas ag urddas a pharch a godwyd ar draws cymdeithas yn ystod tymor y Senedd. I gyd-fynd â'r egwyddorion lefel uchel, mae gan ail elfen y cod gyfres o 24 o reolau nad ydynt yn hollgynhwysol a fydd yn nodi, mewn termau clir a chryno, yr ymddygiad y mae'n rhaid i'r Aelodau ei ddilyn. Daw'r cod diwygiedig i rym ar ddechrau'r chweched Senedd, a hoffwn fanteisio ar y cyfle hwn i atgoffa'r holl Aelodau sy'n sefyll i gael eu hailethol fod y cod yn berthnasol 24/7, o'r pwynt y cewch eich ethol yn Aelod o'r Senedd.
Mae'r pwyllgor yn credu bod y cod diwygiedig hwn bellach yn adlewyrchu'r safonau cyfoes a ddisgwylir gan bobl mewn bywyd cyhoeddus. Yn ein hadroddiad etifeddiaeth, rydym yn argymell y dylid adolygu'r cod ar ganol tymor y Senedd nesaf, yng ngoleuni profiad, er mwyn sicrhau ei fod yn parhau'n berthnasol i'r cyd-destun gwleidyddol, cyfansoddiadol a diwylliannol rydym ni, Aelodau o'n Senedd sy'n esblygu, yn gweithredu o'i fewn.
Hoffwn fanteisio ar y cyfle hwn hefyd i gofnodi fy niolch i ysgrifenyddiaeth y pwyllgor sydd wedi bod yn ardderchog, yn enwedig Meriel Singleton sydd wedi bod yn rhagorol bob amser. At hynny, hoffwn ddiolch i holl aelodau'r pwyllgor sydd wedi gweithio gyda'i gilydd drwy gydol hyn ac wedi mynychu llawer o gyfarfodydd ychwanegol er mwyn gallu cyflawni pethau. Diolch. Gofynnaf i'r holl Aelodau dderbyn y cynnig fel y'i cyflwynwyd a mabwysiadu'r cod ymddygiad newydd.
Does neb eisiau siarad yn y ddadl, felly fe wnaf i symud i holi'r cwestiwn: a ddylid derbyn y cynnig? A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? [Gwrthwynebiad.] Oes, dwi'n gweld gwrthwynebiad, ac felly fe wnawn ni ohirio'r bleidlais ar y cynnig yma tan y cyfnod pleidleisio.