Part of 2. Cwestiynau i'r Gweinidog Iechyd Meddwl, Llesiant a'r Gymraeg – Senedd Cymru am 3:05 pm ar 24 Mawrth 2021.
Diolch yn fawr, Helen Mary, ac yn sicr rŷm ni'n ymwybodol o'r gwaith aruthrol mae'r mentrau iaith wedi bod yn gwneud yn ystod y blynyddoedd diwethaf. Un o'r pethau rŷm ni wedi gwneud yn ystod y pandemig yw sicrhau bod ni wedi cael audit cymunedol i weld beth yw'r effaith ar y Gymraeg yn ystod y pandemig, achos mae yna lot o grwpiau, wrth gwrs, wedi methu dod ynghyd yn ystod y cyfnod yna, ac mae'r mentrau iaith wedi helpu ni gyda lot o'r gwaith yna o sicrhau bod ni'n gwybod beth sy'n digwydd ar lawr gwlad. Dwi yn falch bod ni wedi gallu rhoi arian ychwanegol i'r ganolfan yn Llandeilo—£0.2 miliwn ym mis Mawrth i Menter Dinefwr—felly rŷm ni wedi gallu rhoi arian iddyn nhw, a dwi yn gobeithio bod hwnna'n gam ymlaen.
Ond un o'r pethau rŷm ni wedi'i wneud yw o ganlyniad i'r audit, fe ddaethom ni â grŵp at ei gilydd ac mae naw o argymhellion wedi dod ger ein bron ni. Ac un o'r pethau rŷm ni'n gobeithio gwneud yw rhoi siâp newydd ar y mentrau iaith—rŷm ni wedi gwneud hyn gyda'r mentrau iaith—i sicrhau bod nhw efallai'n symud tir fel bod nhw'n deall bod rhan bwysig nawr o'u gwaith nhw'n ymwneud â datblygu economaidd, yn hytrach na jest gwaith i fynd mas i'r cymunedau i wthio'r Gymraeg. Mae actually cynnal a chadw a thrio datblygu swyddi yn yr ardal gobeithio yn mynd i ddod yn rhan o'u gwaith craidd nhw. Rŷm ni wedi bod yn gweithio'n agos gyda nhw ar hynny, a dwi'n gobeithio bydd hwnna'n helpu i'w sefydlogi nhw am y tymor hir.