Eitem 3 ar yr agenda y prynhawn yma yw Gorchymyn Senedd Cymru (Cynrychiolaeth y Bobl) (Diwygio) 2021, a galwaf ar y Gweinidog Tai a Llywodraeth Leol i wneud y cynnig—Julie James.

Cynnig NDM7681 Rebecca Evans

Cynnig bod y Senedd, yn unol â Rheol Sefydlog 27.5:

1. Yn cymeradwyo Gorchymyn Senedd Cymru (Cynrychiolaeth y Bobl) (Diwygio) 2021 a osodwyd yn y Swyddfa Gyflwyno ar 17 Mawrth 2021.

Cynigiwyd y cynnig.

Diolch, Lywydd. Rwy'n gwneud y cynnig i gymeradwyo Gorchymyn Senedd Cymru (Cynrychiolaeth y Bobl) (Diwygio) 2021. Mae'r Gorchymyn yn gwneud newidiadau technegol i'r broses o enwebu ymgeiswyr ar gyfer etholiadau'r Senedd a drefnwyd ar gyfer 6 Mai. Roedd y newidiadau'n pennu mai'r amser cau ar gyfer enwebiadau yw 4 p.m. ar 8 Ebrill, fel y gellir prosesu a chyhoeddi enwebiadau'n amserol, a galluogi ymgeiswyr nad ydynt yn byw yng Nghymru i nodi etholaeth seneddol yn y DU ar eu ffurflenni enwebu, lle nad ydynt yn dymuno i'w cyfeiriad cartref gael ei gyhoeddi. Mae'r newidiadau hyn yn cael eu gwneud er mwyn sicrhau y gall yr etholiad fynd rhagddo'n drefnus yn ystod y pandemig. Diolch.

Daeth y Llywydd i’r Gadair.

Dwi'n galw ar Gadeirydd y Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a Chyfansoddiad i gyfrannu. Mick Antoniw.

Diolch, Lywydd. Fe fuom yn ystyried y rheoliadau hyn yn ein cyfarfod fore Llun, ac mae ein hadroddiad yn cynnwys dau bwynt rhinweddau. Mae ein pwynt rhinweddau cyntaf yn nodi bod y Gorchymyn yn diwygio'r ffurflen cyfeiriad cartref, sy'n caniatáu i ymgeiswyr ofyn am beidio â chyhoeddi eu cyfeiriad cartref ar ffurflenni enwebu. Lle caiff hwn ei ddefnyddio, rhaid i'r ymgeisydd ddarparu enw etholaeth y Senedd y maent yn byw ynddi. Mae'r diwygiadau a wneir gan y Gorchymyn yn caniatáu i ymgeiswyr sy'n byw y tu allan i Gymru ond yn y DU ddarparu enw etholaeth seneddol y DU y maent yn byw ynddi. Mae'r newid hwn yn berthnasol i etholiad Senedd 2021 yn unig, ond mae'r memorandwm esboniadol yn nodi y bydd angen ei ymgorffori mewn Gorchymyn diwygiedig neu newydd ar gyfer etholiadau dilynol y Senedd.

Mae ein hail bwynt rhinweddau'n ymwneud â'r ymgynghoriad a gynhaliwyd gan Lywodraeth Cymru. Er ein bod yn croesawu'r ffaith bod ymgynghoriad wedi'i gynnal cyn i'r Gorchymyn hwn gael ei wneud, nid yw'r memorandwm esboniadol yn sôn am unrhyw drafodaethau gyda swyddogion canlyniadau etholaethau. Gofynnwyd i Lywodraeth Cymru gadarnhau a gafodd unrhyw drafodaethau gyda swyddogion canlyniadau etholaethau, ac os felly, beth oedd canlyniad y trafodaethau hynny. Yn ei hymateb, dywedodd Llywodraeth Cymru wrthym mai'r swyddogion canlyniadau rhanbarthol sy'n gyfrifol am gysylltu â swyddogion canlyniadau etholaethau'r Senedd yn eu rhanbarth er mwyn sicrhau dull cyson o weinyddu etholiad y Senedd ledled eu rhanbarth. Felly, ymgynghorodd Llywodraeth Cymru â hwy ar y sail hon.

Yn ogystal, un o'r swyddogion canlyniadau rhanbarthol yw cadeirydd bwrdd cydlynu etholiadol Cymru, sydd â'r rôl o sicrhau cysondeb gweinyddiaeth ac arferion etholiadol ledled Cymru. Dywedodd Llywodraeth Cymru wrthym hefyd ei bod yn ymgynghori â changen Cymru o Gymdeithas y Gweinyddwyr Etholiadol, sy'n cynrychioli gweithwyr etholiadol proffesiynol ledled Cymru, a chadarnhaodd ymateb Llywodraeth Cymru i'n hadroddiadau fod y safbwyntiau a fynegwyd yn ystod y trafodaethau hyn wedi cael eu hystyried cyn i'r Gorchymyn gael ei wneud. Diolch, Lywydd.

Diolch. Does gyda fi ddim rhagor o siaradwyr. Ydy'r Gweinidog eisiau ymateb o gwbl?

Na. Na, dim diolch.

Iawn. Felly, gwnaf holi'r cwestiwn: a ddylid derbyn y cynnig? A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? Dwi ddim yn gweld nag yn clywed gwrthwynebiad, ac felly mae'r cynnig wedi'i dderbyn yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Derbyniwyd y cynnig yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.