Llywydd, mae'r 12 mis diwethaf wedi gweld llawer o deuluoedd yn wynebu'r galar o golli rhywun y maen nhw wedi'i garu. Sut bynnag y mae'n digwydd, mae pob colled yn cael ei theimlo'n unigryw gan y rheini y bydd y person hwnnw'n gadael bwlch yn eu bywydau na all neb arall ei lenwi. Mae ein meddyliau heddiw gyda'r aelodau hynny o'r teulu brenhinol ehangach, y mae'n rhaid iddyn nhw wynebu'r golled honno o dan yr amgylchiadau arbennig o ofidus a achosir gan yr argyfwng iechyd y cyhoedd.

Llywydd, pan symudais i adran iau Ysgol Wirfoddol Eglwysig y Model yng Nghaerfyrddin, cymerais ran mewn cystadleuaeth a drefnwyd gan Gronfa Bywyd Gwyllt y Byd. Roedd nifer fechan o fechgyn a merched llawer mwy i fod i deithio i Gaerdydd—lle a oedd yn swnio fel lle pell a phwysig iawn, mi gofiaf—i fynychu digwyddiad o dan arweiniad llywydd y gronfa yn y DU, Dug Caeredin. Drigain mlynedd yn ddiweddarach, mae'r ymdeimlad o wrthdrawiad y personol a'r hanesyddol wedi bod yno i'w weld yn ymateb cynifer o'n cyd-ddinasyddion. Mae'n dweud rhywbeth wrthym am bresenoldeb y Tywysog Philip drwy gydol oes pob un Aelod o'r Senedd hon.