Part of the debate – Senedd Cymru am 2:11 pm ar 19 Mai 2021.
Brif Weinidog, hoffwn eich llongyfarch ar y cydbwysedd rhwng y rhywiau yn eich Llywodraeth, sy'n amlwg yn rhywbeth rwy’n ei gymeradwyo'n llwyr. Rwy'n siomedig o weld nad oes unrhyw fenyw ar feinciau'r Ceidwadwyr yma y prynhawn yma. Yn amlwg, bydd angen gweithio’n galed i lenwi esgidiau pobl mor rhagorol â Suzy Davies ac Angela Burns, er enghraifft, y bydd colled fawr ar eu hôl.
Roeddwn yn awyddus i archwilio'r grantiau tai arloesol rydym wedi bod yn eu dyfarnu drwy gydol y ddwy Senedd ddiwethaf ac ar ba sail y mae hynny’n ein galluogi i sicrhau bod yr holl dai newydd yn cael eu hadeiladu yn unol â safonau di-garbon, nid yn unig y tai cymdeithasol rydych eisoes wedi cyfeirio atynt, ac felly pa gynlluniau a allai fod gan eich Llywodraeth i ddiwygio Rhan L i sicrhau nad yw adeiladwyr tai preifat yn adeiladu tai o safon is o lawer na'r hyn rydym yn ei adeiladu fel tai cymdeithasol i’w rhentu.
Un o'r ystyriaethau pwysicaf i fy etholwyr yw'r ffaith bod gennym lawer iawn o ddinasyddion Ewropeaidd yn byw mewn limbo oherwydd methiant y Swyddfa Gartref i roi statws preswylwyr sefydlog iddynt. Mae'n ymwneud â'r fenyw 94 oed sydd wedi byw bron i 60 mlynedd yn y wlad hon a thalu ei threthi ac sydd bellach yn ansicr a all fod yn siŵr o gael gofal y GIG ar ddiwedd ei hoes, sy'n gwbl warthus; mae a wnelo hefyd â’r niferoedd enfawr o bobl eraill sy'n ceisio gwneud cyfraniad i'r economi, ac mewn rhai achosion, dywedir wrthynt na allant fynd ar gyrsiau i'w galluogi i gymhwyso, er enghraifft, fel cynorthwywyr dysgu, oherwydd dywedir wrthynt nad oes ganddynt statws preswylydd sefydlog cywir o hyd. Felly, tybed a allech ddweud wrthym pwy yn eich Llywodraeth a all fynd at y Swyddfa Gartref a Llywodraeth y DU i ddarganfod pryd y byddant yn datrys yr achosion gwarthus hyn, sy'n barhad o sgandal Windrush yn ôl pob golwg.