Part of the debate – Senedd Cymru am 2:36 pm ar 8 Mehefin 2021.
Ar gychwyn haf o bêl-droed, rwy'n gofyn am ddatganiad ar bwysigrwydd y gêm ar lawr gwlad. A hoffwn ofyn hefyd am safbwynt y Llywodraeth ar yr ailstrwythuro a gafwyd i bêl-droed menywod yng Nghymru yn ddiweddar. Mae dau dîm yn fy rhanbarth i—Clwb Pêl-droed Menywod y Fenni a Cascade Ladies—wedi'u symud i lawr o brif gynghrair menywod Cymru. Bydd effaith ganlyniadol yr ailstrwythuro hefyd yn gweld Menywod y Coed Duon yn gostwng i'r drydedd haen. Nawr, mae'r rhain yn dimau balch a llwyddiannus—maen nhw'n rhan o'r gymuned—ac mae'r penderfyniad wedi bod yn dorcalonnus i chwaraewyr, hyfforddwyr a chefnogwyr. Rwy'n sylweddoli mai'r rheswm dros yr ailstrwythuro yw cryfhau'r gêm ddomestig yng Nghymru, ond rwyf wedi cael etholwyr yn cysylltu â mi i gwestiynu'r broses, i ofyn pam y chwaraeodd haeddiant o ran chwaraeon, fel sydd y codwyd eisoes, ran mor fach yn y system sgorio, oherwydd siawns na ddylai'r ffordd y mae timau'n perfformio ar y cae fod yn hanfodol i benderfyniad fel hwn. A chodwyd cwestiynau hefyd ynghylch a yw cyllid y clybiau a'r ffaith fod ganddyn nhw fantais seilwaith da yn cyfrif am fwy na'r hyn y maen nhw wedi'i gyflawni. At hynny, ni chyhoeddwyd sgoriau pob clwb, sy'n codi cwestiynau o ran tryloywder. Nawr, Trefnydd, rwy'n sylweddoli mai cwestiynau i Gymdeithas Bêl-droed Cymru yw'r rhain, ond bydd y penderfyniad hwn yn cael effaith sylweddol ar gyfranogiad menywod mewn pêl-droed yn yr ardaloedd hyn. Mae hyn yn rhywbeth y mae'n rhaid i'r Llywodraeth gymryd safiad arno. Felly, a gawn ni ddatganiad, os gwelwch yn dda, yn cydnabod rhan bwysig pêl-droed menywod a chwaraeon ar lawr gwlad? Ac a all y Llywodraeth ddweud hefyd a fydden nhw'n cefnogi adolygiad annibynnol o'r broses ailstrwythuro?