Busnesau Cynhyrchu Bwyd Bob Dydd

1. Cwestiynau i Weinidog yr Economi – Senedd Cymru ar 9 Mehefin 2021.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Jenny Rathbone Jenny Rathbone Labour

7. Pa gynlluniau sydd gan Lywodraeth Cymru i ysgogi twf busnesau cynhyrchu bwyd bob dydd yng Nghymru? OQ56543

Photo of Vaughan Gething Vaughan Gething Labour 2:15, 9 Mehefin 2021

(Cyfieithwyd)

Diolch am eich cwestiwn. Mae gennym raglen gynhwysfawr i gefnogi busnesau drwy gydol y tarfu a achoswyd gan Brexit a COVID. Mae hynny'n cynnwys cyngor technegol, cymorth ariannol a gwaith hyrwyddo. Bydd y gefnogaeth a'r arweinyddiaeth hon yn helpu i gynnal y sector drwy gyfnod heriol i aros ar y llwybr hirdymor o lwyddiant a thwf y mae wedi'i gyflawni mewn blynyddoedd diweddar.

Photo of Jenny Rathbone Jenny Rathbone Labour

(Cyfieithwyd)

Diolch. Yr wythnos hon, rydym wedi cael ein hatgoffa o freuder ein perthynas fasnachu ôl-Brexit a'r goblygiadau posibl i ddiogelwch ein cyflenwad bwyd. Mae hyn yn mynd ymhell y tu hwnt i ffrae ynghylch selsig a nygets cyw iâr, ac eto mae'r DU yn parhau i fewnforio'r rhan fwyaf o'i llysiau a'i ffrwythau, yn enwedig dros fisoedd y gaeaf, o dir mawr Ewrop. Ddwy flynedd yn ôl, buddsoddodd Llywodraeth Cymru dros £400,000 mewn tri phrosiect amaethyddiaeth amgylchedd rheoledig drwy gronfa her yr economi sylfaenol. Beth oedd canlyniad y buddsoddiad hwnnw yn Wrecsam, Treherbert a Chwmbrân? Ac o gofio na fydd y rhan fwyaf ohonom yn dymuno bwyta saladau sy'n dod o Awstralia, pa gynlluniau sydd gan y Llywodraeth bellach i brif ffrydio amaethyddiaeth amgylchedd rheoledig ledled Cymru fel y gallwn fwynhau cynhyrchion mwy lleol, wedi'u cynhyrchu a'u tyfu’n lleol, a bod yn llai agored i'r berthynas fregus rydym yn ei hwynebu yn awr gyda'n partneriaid ar dir mawr Ewrop?

Photo of Vaughan Gething Vaughan Gething Labour 2:16, 9 Mehefin 2021

(Cyfieithwyd)

Mae'r Aelod yn llygad ei lle yn tynnu sylw at heriau allweddol y realiti tollau sy'n wynebu ystod o nwyddau a ddaw i mewn ac allan o Brydain ac ynys Iwerddon. Rwyf eisoes wedi sôn sawl tro am yr effaith y mae hynny'n ei chael ar ein porthladdoedd, ond bydd yn cael effaith sylweddol a pharhaus ar y cynhyrchwyr eu hunain. Ac mae hwn yn faes lle mae Cymru wedi gwneud yn arbennig o dda. Roedd gennym darged i gynyddu gwerth ein sector bwyd a diod i £7 biliwn yn nhermau gwerthiant erbyn 2020; cyraeddasom bron i £7.5 biliwn. Felly, sector llwyddiannus sydd bellach yn wynebu realiti’r trefniadau newydd sydd ar waith.

Ar y pwynt y mae’r Aelod yn ei wneud am gynlluniau peilot amaethyddiaeth amgylchedd rheoledig, rydym newydd dderbyn canlyniadau'r cynlluniau peilot hynny ac rydym yn dal i'w gwerthuso ar hyn o bryd. Mae'r canlyniadau cychwynnol yn galonogol, ond mae'n rhy gynnar i ddweud a fyddwn yn cyflwyno'r fenter honno yn ehangach, ond byddaf yn sicrhau bod yr Aelodau'n cael gwybod. Ac wrth gwrs, bydd fy nghyd-Aelod, Lesley Griffiths, yn cadw llygad agos ar ganlyniad y cynlluniau peilot a'r dewisiadau a wnawn yma yn y Llywodraeth.