Part of the debate – Senedd Cymru am 3:53 pm ar 15 Mehefin 2021.
Prif Weinidog, dwi'n croesawu'r datganiad y prynhawn yma, a dwi'n croesawu'r weledigaeth radical sy'n mynd trwyddo fe hefyd. Mae'n un peth cyflwyno dogfen fawr sych, ond mae'n beth gwahanol cyflwyno dogfen sy'n disgrifio taith radical i Gymru. Dwi'n croesawu'r ddogfen rydyn ni wedi'i gweld y prynhawn yma. Dwi'n croesawu nid jest y weledigaeth sydd ynddi hi, ond yr egwyddorion radical sydd ynddi hi hefyd. Dwi'n credu ei bod hi'n rhaglen bwerus o ganlyniad i hynny.
Mae yna ddau gwestiwn gen i. Dwi'n croesawu eich bod chi wedi gwneud datganiad clir eich bod chi'n mynd i gefnogi'r rhaglen Tech Valleys yn fy etholaeth i, ond o ran y Cymoedd ehangach, oes yna rywbeth yn y ddogfen sy'n mynd i weithredu fel adran neu fframwaith sy'n gallu delifro polisi ar draws y Cymoedd? Achos beth rydym ni wedi methu ei wneud yn y gorffennol yw—nid gweledigaeth, nid ymrwymiad i weithio yn y Cymoedd, ond y gallu i wneud hynny. Dwi'n gwybod bod yna awgrym mewn mannau gwahanol yn y ddogfen bod yna gyrff democrataidd ac atebol rydych chi eisiau eu creu, a dwi'n awyddus i ddeall mwy am hynny.
A'r cwestiwn olaf sydd gen i—a dwi'n gweld y Dirprwy Lywydd hyd yn oed heb fy sbectol—yw: sut fyddwn ni'n gwybod pryd fyddwch chi wedi delifro ar y weledigaeth? Achos roedd y cwestiwn gan Rhun ap Iorwerth yn gwestiwn pwysig iawn. Dydyn ni ddim eisiau dogfen gwasanaeth sifil fan hyn; rydyn ni eisiau dogfen wleidyddol—dwi'n cytuno gyda chi ar hynny—ond hefyd rydym ni eisiau dogfen sy'n ein galluogi ni fel Senedd i greu atebolrwydd a sicrhau ein bod ni'n deall, a bod pobl Blaenau Gwent yn gwybod, pan dŷch chi wedi cyrraedd eich nod a pan dŷch chi wedi delifro ar eich uchelgais.