Part of the debate – Senedd Cymru am 5:19 pm ar 15 Mehefin 2021.
Rwy'n cynnig y cynigion. Mae Rheoliadau Iechyd Planhigion etc. (Ffioedd) (Cymru) (Diwygio) 2021 yn diwygio Rheoliadau Iechyd Planhigion etc. (Ffioedd) (Cymru) 2018 o ganlyniad i'r Deyrnas Unedig yn ymadael â'r Undeb Ewropeaidd. Mae rheoliadau 2018 yn pennu ffioedd sy'n daladwy i Weinidogion Cymru mewn cysylltiad â gwasanaethau iechyd planhigion, ac, yn benodol, ffioedd penodol sy'n daladwy i Weinidogion Cymru mewn cysylltiad â gwiriadau mewnforion planhigion, cynhyrchion planhigion neu wrthrychau eraill. Diben gwiriadau o'r fath yw lleihau risg bioddiogelwch a diogelu Cymru rhag lledaeniad plâu a chlefydau niweidiol.
O 1 Ionawr 2021, cynhaliwyd archwiliadau iechyd planhigion ar gyflenwadau o blanhigion risg uwch a reoleiddir, cynhyrchion planhigion a gwrthrychau eraill a fewnforiwyd o aelod-wladwriaethau'r UE, y Swistir a Liechtenstein. O dan ddull gweithredu graddol, bydd gwiriadau dogfennol, hunaniaeth a ffisegol ar blanhigion, cynhyrchion planhigion a gwrthrychau eraill a reoleiddir yn cael eu cyflwyno fesul cam drwy gydol 2021 a 2022. Mae'r rheoliadau'n cyflwyno ffioedd ar gyfer gwirio mewnforion planhigion a reoleiddir, cynhyrchion planhigion a gwrthrychau eraill o aelod-wladwriaethau'r UE, y Swistir a Liechtenstein. Mae'r rheoliadau hefyd yn gwneud diwygiadau i ddarparu esemptiad rhag talu ffioedd am wasanaethau ardystio cyn allforio ac allforio lle mae nwyddau'n symud o Gymru i fusnes neu unigolyn preifat yng Ngogledd Iwerddon. Bydd y rheoliadau'n sicrhau nad yw masnach rhwng Cymru a Gogledd Iwerddon yn destun costau iechyd planhigion ychwanegol.
Mae'r rheoliadau hefyd yn diwygio Rheoliadau Iechyd Planhigion (Ffioedd) (Coedwigaeth) (Cymru) 2019, neu reoliadau 2019, i ddarparu esemptiad rhag talu ffioedd sy'n daladwy fel arall i Weinidogion Cymru mewn cysylltiad â cheisiadau i'r Comisiwn Coedwigaeth am dystysgrifau ffytoiechydol i'w hallforio neu eu hail-allforio mewn rhai amgylchiadau. Mae hefyd yn diwygio gwall blaenorol yn y rheoliadau hynny.
Diben y rheoliadau hyn yw diogelu bioddiogelwch a chefnogi masnach drwy sicrhau bod rheolaethau iechyd planhigion yn parhau i weithredu ym Mhrydain Fawr a rhwng Gogledd Iwerddon a Phrydain Fawr. Mae'n ategu'r polisi ar fynediad dilyffethair i'r farchnad ar gyfer nwyddau cymwys Gogledd Iwerddon, yn helpu i egluro sut mae'r mynediad hwn yn gweithredu ar gyfer gweithfeydd cymwys a chynhyrchion planhigion ac yn caniatáu i gamau gorfodi gael eu cymryd ym Mhrydain Fawr pan fo'n briodol.
Mae Llywodraeth y DU yn gwneud diwygiadau sy'n gysylltiedig â'r rheoliadau hyn, ac mae hynny'n cynnwys diwygiadau cyfatebol i is-ddeddfwriaeth gyfatebol sy'n gymwys i Loegr yn Rheoliadau Iechyd Planhigion (Diwygio) (Ymadael â'r UE) 2021. Mae rheoliad iechyd planhigion yr UE 2016/2031 ar fesurau diogelu yn erbyn plâu a chlefydau planhigion a Rheoliadau (UE) 2017/625 ar reolaethau swyddogol a gweithgareddau swyddogol eraill a gyflawnir i sicrhau bod cyfraith bwyd a phorthiant anifeiliaid, rheolau ar iechyd a lles anifeiliaid, iechyd planhigion a chynhyrchion diogelu planhigion yn sefydlu rheolaethau a chyfyngiadau sy'n berthnasol i fewnforio a symud planhigion penodol, plâu planhigion a deunydd arall yn fewnol. Diolch.