Part of 1. Cwestiynau i’r Gweinidog Newid Hinsawdd – Senedd Cymru am 1:21 pm ar 16 Mehefin 2021.
Boed iddo barhau yw'r cyfan y gallaf ei ddweud. Felly, yn sicr, i ddechrau gyda'r cwestiwn olaf: rwy'n fwy na pharod i gyfarfod â CNC i'w drafod. Hoffwn awgrymu hefyd fy mod yn trefnu sesiwn friffio ar eich cyfer chi, gydag arweinydd RhCT, i drafod rhai o'r materion ymlaen llaw, cyn inni gael yr adroddiad adran 19, fel y gallwn ddeall y sefyllfa. Rydym wedi bod yn gweithio'n agos iawn gyda CNC a'r cyngor i gynhyrchu’r adroddiad adran 19. Mae'n adroddiad pwysig iawn fel y dywedais wrth Heledd yn gynharach a byddwn yn awyddus i ddysgu gwersi ohono. Felly, mae'n bwysig iawn ei gael yn iawn, a’n bod yn deall y gwersi a ddysgir ohono. Fel y dywedais, rydym wedi darparu cyllid ychwanegol i awdurdodau lleol i gefnogi eu hymchwiliadau adran 19 i lifogydd 2020, ac mae RhCT y funud hon yn y broses o gwblhau eu hadroddiad ar y llifogydd dinistriol ym Mhentre y llynedd. Yn amlwg, ni allaf wneud sylwadau ar gynnwys yr adroddiad gan nad wyf wedi’i weld eto; byddai hynny'n amhriodol beth bynnag. Ond yn sicr, rydym yn wirioneddol awyddus i asesu canfyddiadau'r adroddiad yn llawn a dysgu'r gwersi y bydd yn siŵr o'u rhoi i ni.
Rwy’n llwyr gydnabod cryfder teimladau trigolion Pentre, ac yn wir, trigolion ledled Cymru, a wynebodd lifogydd sylweddol iawn. Yn sicr, os oes ffyrdd o leihau’r perygl y bydd llifogydd o’r fath yn digwydd eto, rydym yn disgwyl i’n hawdurdodau rheoli risg weithio gyda’i gilydd i’w rhoi ar waith. Ar ddiwedd y Senedd ddiwethaf, fe wnaethom gynnal ymarfer—ymarfer argyfyngau sifil—i edrych ar sut y mae ein hymateb i lifogydd yn gweithio. Byddwn yn cynnal fersiwn ohono i arweinwyr ar draws Llywodraeth Cymru, CNC ac awdurdodau lleol, i sicrhau bod pob arweinydd yn chwarae eu rôl os ydym yn wynebu digwyddiad o'r fath, a bod gennym yr ymateb cyflymaf posibl, a bod pob un ohonom yn gwybod beth rydym yn ei wneud os bydd rhywbeth o'r fath yn digwydd eto. Ond rwy'n mawr obeithio y bydd y gwersi rydym yn eu dysgu yn ein cynorthwyo i sicrhau nad yw'n digwydd eto, gan gynnwys adolygiad, er enghraifft, rydym yn ei gynnal o'r holl domenni glo, system well i reoli data, ac fe fyddwch yn gwybod, Lywydd, fod gan y Llywodraeth, yn ei maniffesto, ymrwymiad i wella diogelwch tomenni glo ledled Cymru, a fydd yn rhan fawr o'r gwaith hwnnw.