8. Sut y bydd Llywodraeth Cymru yn sicrhau bod addysg cyfrwng Cymraeg yn hygyrch i bob plentyn a chymuned, yn arbennig yn ardaloedd mwyaf difreintiedig Cymru? OQ56602

Dylai pob plentyn sydd am fynychu ysgol cyfrwng Cymraeg allu gwneud, ble bynnag y maent yn byw. Mae ein fframwaith statudol newydd trwy gynlluniau strategol y Gymraeg mewn addysg yn gosod uchelgais glir i awdurdodau lleol gynllunio eu darpariaeth addysg Gymraeg er mwyn diwallu’r disgwyliad hynny.

Diolch i chi. Gwn fod y Gweinidog yn ymwybodol o ymgyrch yn fy ardal o ran addysg cyfrwng Cymraeg, yn benodol yng ngogledd Pontypridd, lle ceisiodd ymgyrchwyr berswadio'r cyngor lleol i ystyried opsiynau amgen, yn hytrach na'r opsiwn sy'n mynd rhagddo, a fydd yn symud mynediad at addysg Gymraeg ymhellach o gymunedau Ynysybwl, Coed-y-Cwm a Glyncoch, ac allan yn llwyr o Gilfynydd. Os ydym o ddifrif am gyrraedd y targed o 1 miliwn o siaradwyr Cymraeg, onid oes rheidrwydd arnom i sicrhau mynediad cydradd i addysg Gymraeg, yn lle mynd ag addysg yn bellach o'r cymunedau hyn, cymunedau sydd yn ddifreintiedig? Ac a wnaiff y Gweinidog ymrwymo i gyfarfod â'r ymgyrchwyr gyda mi, efallai tra rydych chi'n mynd i Abercynon, sydd ddim ymhell, er mwyn trafod eu syniadau amgen nhw, oherwydd nid ymgyrch i achub ysgol oedd hon, ond i sicrhau mynediad cydradd i addysg Gymraeg, sydd yn wahanol i nifer o ymgyrchoedd eraill, ac mae yna nifer o syniadau sydd yn gyffrous ac y dylen ni wrando arnyn nhw?

Diolch i'r Aelod am yr ail gwestiwn pwysig hwnnw. Mae diwygio'r ddeddfwriaeth, dwi'n credu, sydd yn sail i'r cynlluniau strategol, yn mynd i gael yr effaith o symud y tir yn gadarnhaol yn y maes hwn, a chynllun strategol y Gymraeg mewn addysg y cyngor rŷch chi'n ei ddisgrifio, mae amryw o bethau uchelgeisiol iawn yn hwnnw, felly rwy'n bles o weld hynny. Ond rwy'n derbyn, ynghyd ag edrych ar y rhifau—mae hyn ar lefel leol ac ar lefel genedlaethol—dwi'n credu bod angen edrych hefyd ar gymunedau a daearyddiaeth y Gymraeg. Mae hynny'n ffactor pwysig yn hyn o beth hefyd. Rwy'n gwybod yn glir fod dyhead cryf iawn yng ngogledd Pontypridd i gynnal addysg Gymraeg yn yr ardal, ac rwy'n glir ein bod ni, trwy ein partneriaid grant—er enghraifft, Mudiad Meithrin—yn edrych ar sut y gallwn ni gefnogi'r llwybrau gorau i ddysgwyr i gael addysg trwy gyfrwng y Gymraeg a'r cyfle i fod yn ddwyieithog, ac mi fyddwn i'n hapus i drafod hyn ymhellach â'r Aelod.

Diolch i'r Gweinidog.