Diolch yn fawr, Lywydd. Mae heddiw'n ddiwrnod trist iawn i'r holl drigolion ar draws de-ddwyrain Cymru, gan ei bod yn flwyddyn ers marw Mohammad Asghar, yr Aelod Cynulliad rhanbarthol, neu'r Aelod o'r Senedd dros Ddwyrain De Cymru. Câi ei adnabod gan lawer yma fel Oscar, a chafodd ei eni yn Amritsar, India cyn yr ymraniad, a'i fagu ym Mhacistan. Daeth i'r DU yn 1970 a gwnaeth ei gartref yng Nghasnewydd, dinas a garai'n fawr. Roedd yn ddyn a oedd bob amser yn cael yr hyn a ddymunai mewn bywyd drwy ei benderfyniad diwyro. Priododd ei wraig, Dr Firdaus Asghar, ar ôl ei gweld mewn digwyddiad yn yr uchel gomisiwn yn Llundain. Dywedodd wrth ei ffrindiau, 'Dyma'r fenyw rwyf am ei phriodi', ac yn ei eiriau ef, roedd y gweddill yn hanes.

Nid oedd Oscar yn wleidydd nodweddiadol ac yn ddi-os fe wnaeth baratoi'r ffordd i lawer o bobl eraill o leiafrifoedd ethnig allu dod i'r Senedd, a gwn y byddai wedi bod yn falch iawn o weld mwy o bobl o gefndiroedd amrywiol yn dod i'r Senedd mewn rolau amrywiol, o Aelodau i staff cymorth a'r timau gwasanaeth y dibynnwn arnynt bob dydd i wneud ein gwaith. Roedd yn ddyn bydol-ddoeth ac yn gwybod ei fod mewn swydd freintiedig, ac ef oedd y cyntaf i wahodd uchel gomisiynwyr Israel a Phalesteina i'r Senedd i drafod heddwch rhwng Israel a Phalesteina. Ef hefyd oedd y cyntaf i gynnal kirtan traddodiadol yn y Senedd, ymhlith llawer o weithgareddau a oedd mor annwyl iddo. Roedd yn angerddol am ddileu anghydraddoldeb i unrhyw un a'i profai, ac yn malio'n wirioneddol am ei ranbarth yn ne-ddwyrain Cymru. Roedd Oscar wrth ei fodd gyda'i swydd ac yn gweithio'n ddiflino ar ran ei holl etholwyr. Gwn y byddai'n aml yn sefyll yn y Siambr, a byddai un ddadl ar un pwnc a byddai'n mynd i ffwrdd ar drywydd arall yn llwyr, er enghraifft, ac yn siarad am bryderon deintyddion yn ei ranbarth. Pan fyddai ei deulu'n gofyn iddo braidd yn llym am hynny wedyn, byddai'n aml yn dweud, 'Dyma'r mater pwysicaf i mi ac iddynt hwy ar hyn o bryd, a dylai pawb ei glywed.'

Ni allech ddod o hyd i neb mwy angerddol nag Oscar am Gymru a'i diwylliant yn ogystal â gweld tîm criced Cymreig yn cael ei ffurfio. Gwleidydd y bobl oedd Oscar ac mae llawer yn y Siambr hon a thu hwnt yn dal i weld ei golli. Ar fy rhan i a'i wraig gariadus Firdaus, hoffwn ddiolch i bawb am eu cefnogaeth ddiwyro ac am y cyfle i dalu teyrnged i wleidydd arloesol ac unigryw: fy nhad, Mohammad Asghar, yr Aelod rhanbarthol Ceidwadol dros dde-ddwyrain Cymru. Diolch.