Part of the debate – Senedd Cymru am 3:27 pm ar 22 Mehefin 2021.
Diolch. Fe hoffwn innau wneud sylwadau hefyd ynghylch eich cyfeiriad at ganolfannau addysg awyr agored preswyl. Cysylltodd rhai ohonyn nhw â mi ddoe, a dyna sut y cefais i wybod am ddatganiad Llywodraeth Cymru, gan nad oeddem ni wedi cael ein hysbysu'n uniongyrchol fel Aelodau. Fe godais i'r pryderon hyn a fynegwyd gan ganolfannau addysg awyr agored preswyl ynghylch canllawiau coronafeirws Llywodraeth Cymru gyda Llywodraeth Cymru yma am y tro cyntaf ym mis Mawrth, ar ôl i'r sector ddweud eu bod nhw wedi 'cyrraedd pwynt tyngedfennol', heb allu masnachu am 12 mis, ac eto roedd Llywodraeth Cymru, medden nhw, wedi methu â rhoi'r cymorth ariannol na chynnal y ddeialog adeiladol yr oedd eu hangen arnynt i oroesi. Rwy'n credu bod y llythyr hwnnw wedi ei anfon at bob Aelod.
Yr wythnos diwethaf, cefais negeseuon e-bost oddi wrth ganolfannau addysg awyr agored preswyl yn dweud, er enghraifft, 'Mae'r diwydiant hwn yn cael ei andwyo am byth. Mae hyn yn achosi diffyg ariannol enfawr yn yr economi leol, yn yr hirdymor a'r byrdymor fel ei gilydd. Ar hyn o bryd, mae gwestai addysg awyr agored yn cael eu rheoli'n ddiogel yn Lloegr, ac mae'r arian a ddylai fod yn dod i mewn i economi Cymru yn mynd ar goll. Mae'r rheolau'n anghyson ac, a dweud y gwir, yn ddiffygiol. Yn syml, mae Cymru ar fin colli un o'r ffyrdd mwyaf llawen o rannu ei threftadaeth a'i diwylliant gyda phobl ifanc. A dyma ddyfyniad olaf: 'Mae colli canolfannau yng Nghymru yn drychineb i Gymru o safbwynt ariannol a diwylliannol, ond mae ffordd hawdd o ymdrin â hyn'.
Er ichi gyhoeddi ddoe y bydd aros dros nos mewn canolfannau addysg awyr agored preswyl yn cael ei ganiatáu bellach i blant ysgol gynradd, mae'r canolfannau wedi ymateb gan ddweud, er enghraifft, 'Trueni na chawsom glywed am y newidiadau i'r cyngor ychydig wythnosau yn ôl, oherwydd fe fyddai wedi bod mwy o gyfle i achub rhai canolfannau' ac, 'Mae'n ymddangos i lawer ohonom ni sy'n darparu addysg awyr agored breswyl mai'r cyfan a wnaed oedd ymateb i'r argyfwng hwnnw gydag argyfwng arall'. Sut ydych chi'n mynd i ymgysylltu â nhw nawr yn y ddeialog adeiladol y maen nhw wedi bod yn galw amdani ers tro byd?