7. Datganiad gan y Dirprwy Weinidog Gwasanaethau Cymdeithasol: Papur Gwyn ar Ailgydbwyso Gofal a Chymorth — Y camau nesaf

Part of the debate – Senedd Cymru am 6:12 pm ar 6 Gorffennaf 2021.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Julie Morgan Julie Morgan Labour 6:12, 6 Gorffennaf 2021

(Cyfieithwyd)

Diolch yn fawr iawn i Joyce Watson am y pwynt pwysig yna ac am bwysleisio natur hollbwysig y gweithlu yn y maes hwn, oherwydd, fel y dywedodd hi, mae'r gweithlu'n darparu'r gwasanaethau mwyaf personol i bobl sy'n agored iawn i niwed. Ni allai fod yn waith pwysicach, ac rwy'n credu mai ein swyddogaeth ni yn y Llywodraeth yw gwneud popeth o fewn ein gallu i hybu'r gweithlu hwnnw, i roi hyder iddo a dangos ein bod ni'n cydnabod gwerth y gwaith sy'n cael ei wneud.

Un o'r pethau yr ydym ni eisoes wedi ei drafod yn y Siambr hon ein bod ni'n ei wneud yw codi'r cyflogau i'r cyflog byw gwirioneddol, ac rwy'n credu bod hynny'n gwbl hanfodol. Rwy'n credu bod y telerau ac amodau yn bwysig iawn hefyd, a dyna lle rydym ni'n cael cyngor gan y fforwm gofal cymdeithasol yr ydym ni'n gweithio gydag ef, sy'n cynnwys yr undebau, y cyflogwyr, Llywodraeth Cymru a sefydliadau eraill. Rydym ni wedi cyflwyno system gofrestru, fel y bydd hi'n gwybod, ar gyfer gweithwyr gofal cartref, ac rydym ni wrthi'n ei chyflwyno i weithwyr gofal preswyl, sydd unwaith eto yn cydnabod yr arbenigedd sydd gan y gweithlu hwn—menywod yn bennaf, fel y dywedodd hi—a'r gofal a'r cariad y maen nhw'n ei ddarparu ynghyd â hynny. Mae trosiant uchel, ac mae hynny'n rhywbeth sydd yn creu llawer o ansicrwydd. Felly, rydym ni eisiau i'r swydd fod yn un y bydd pobl eisiau aros ynddi.

Mae ein diffiniad o waith teg yn cynnwys cydraddoldeb a chynhwysiant, ac mae hynny'n rhywbeth y mae'r fforwm yn ei ystyried mewn gwirionedd. Ac rydym ni wedi bod yn gweithio i godi proffil gofal cymdeithasol trwy ymgyrch Gofalwn.Cymru, sy'n cael ei rheoli gan Gofal Cymdeithasol Cymru. Mae hyn yn dangos yr amrywiaeth o swyddi sydd ar gael ym maes gofal cymdeithasol, ac mae hefyd yn defnyddio astudiaethau achos yn seiliedig ar weithwyr gwirioneddol, gan sicrhau bod grwpiau heb gynrychiolaeth ddigonol yn cael eu cynrychioli fel esiampl dda. Mae Gofal Cymdeithasol Cymru hefyd yn gweithio'n uniongyrchol gydag ysgolion a chyflogwyr, gan ddefnyddio'r deunyddiau hyn i geisio recriwtio pobl i'r sector. Ond y gweithlu yw cryfder y sector, ac mae hi'n llygad ei lle bod yn rhaid i ni ystyried yr hyn y gallwn ni ei wneud i wella telerau ac amodau, cyflog, a gwneud i bobl fod eisiau aros.