5. Dadl Aelodau o dan Reol Sefydlog 11.21(iv): Busnesau bach a thwristiaeth

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:22 pm ar 7 Gorffennaf 2021.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Vaughan Gething Vaughan Gething Labour 4:22, 7 Gorffennaf 2021

(Cyfieithwyd)

Diolch, Ddirprwy Lywydd, a hoffwn ddiolch i'r Aelodau am eu cyfraniadau ac am y cyfle i ymateb, a diolch i Hefin David am gyflwyno'r pwnc heddiw, a chredaf y dylai deimlo'n falch ac yn gadarnhaol y bydd y Llywodraeth yn pleidleisio o blaid y cynnig. [Torri ar draws.] Rwy'n gwybod. [Chwerthin.]

Ers dechrau'r pandemig, ein nod o'r cychwyn oedd cefnogi unigolion, busnesau a chymunedau, ac mae hynny wedi llywio ein hymateb i'r argyfwng, ond hefyd ein dull o adfer yr economi. Mae Llywodraeth Cymru wedi cydnabod rôl sylfaenol busnesau bach a chanolig eu maint yng Nghymru a'r economi sylfaenol a'i heffaith ar lesiant y genedl ymhell cyn argyfwng COVID. Mae rhannau helaeth o'r sector hwn na ellid eu cau, gan eu bod yn darparu seilwaith i fywyd bob dydd ac yn diwallu anghenion hanfodol aelwydydd o ddydd i ddydd.

Mae'r rhaglen lywodraethu newydd yn ein hymrwymo i adeiladu ar ein dull o wella a chefnogi'r economi sylfaenol, felly byddwn yn parhau i ddarparu cymorth i fusnesau drwy Busnes Cymru ac i ddatblygu cronfa cefnogi cwmnïau lleol i helpu i gefnogi busnesau lleol, ac i weld hynny'n cael ei gyflawni mewn gwahanol feysydd o weithgarwch y Llywodraeth—yn enwedig y ffordd y ceisiwn gyflawni gwariant caffael.

Nawr, rwyf bob amser wedi deall bod busnesau bach a chanolig eu maint yn sector eithriadol o bwysig yn economi Cymru, ac rwy'n cydnabod sylw rheolaidd Hefin David na ddylem gyfeirio atynt fel anadl einioes economi Cymru, a'r ffigurau y mae wedi'u dyfynnu'n rheolaidd dros gyfnod o amser, a bydd yr Aelodau mwy newydd yn dod i arfer â hynny. Ond nid o ran eu nifer yn unig y maent yn bwysig, maent hefyd yn hanfodol i'r ffordd y mae ein heconomi a'n cymunedau lleol yn gweithredu, a dylwn ddweud bod llawer o sgwrsio yma wedi bod am fusnesau bach a chanolig mewn pentrefi a threfi. Mae hynny'n bwysig, ond gallaf ddweud, fel rhywun sy'n cynrychioli rhan fawr o'r brifddinas, maent yn rhan hynod bwysig o fywyd ein dinasoedd hefyd. Mae'n rhan berthnasol o fywyd bob dydd.

Nawr, rydym wedi siarad yn rheolaidd am y ffaith bod Llywodraeth Cymru, ers dechrau'r pandemig, wedi darparu mwy na £2.5 biliwn o gymorth i fusnesau, ac mae hynny wedi'i gynllunio'n fwriadol i ategu'r gefnogaeth a ddarperir gan Lywodraeth y DU. Gyda'r gefnogaeth honno, rydym wedi gallu diogelu cannoedd o filoedd o swyddi ar draws ein heconomi, ac rwy'n falch o'r hyn y mae Llywodraeth Cymru wedi'i wneud dros gyfnod datganoli, ond yn enwedig pan fyddwn wedi cael ein profi'n fwy nag ar unrhyw adeg arall o'r blaen dros y 18 mis diwethaf.