Cwestiynau Heb Rybudd gan Arweinwyr y Pleidiau

Part of 1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 1:57 pm ar 14 Medi 2021.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Labour 1:57, 14 Medi 2021

(Cyfieithwyd)

Diolchaf eto i arweinydd Plaid Cymru am y cwestiwn atodol yna. Bydd yn cofio i mi groesawu adroddiad y Pwyllgor Cydraddoldeb, Llywodraeth Leol a Chymunedau, dan gadeiryddiaeth John Griffiths yn nhymor diwethaf y Senedd, pan wnaethon nhw lunio eu hadroddiad, 'Budd-daliadau yng Nghymru: opsiynau i'w cyflawni'n well'. Dyna ddechrau dadl am ddatganoli'r gwaith o weinyddu budd-daliadau lles. Fe'i dilynwyd, fel y bydd yn gwybod, gan ddarn o waith a gomisiynwyd gan y Llywodraeth gan Ganolfan Polisi Cyhoeddus Cymru, a arweiniodd at eu hadroddiad, 'Gweinyddu nawdd cymdeithasol yng Nghymru'.

Un o'r meysydd pwyslais ar gyfer ein gweithredu yw'r ymchwiliad a gyhoeddwyd gan y Pwyllgor Materion Cymreig ar 15 Mehefin. Maen nhw'n mynd i gael ymchwiliad budd-daliadau. Mae'n ymchwiliad pwysig, gan ei fod yn caniatáu i ni gynnal y dadleuon hyn yng nghyd-destun San Steffan, lle byddai'r penderfyniadau ynghylch datganoli gweinyddu budd-daliadau lles yn cael eu gwneud yn y pen draw. Mae swyddogion Llywodraeth Cymru eisoes wedi rhoi tystiolaeth i'r Pwyllgor ar Faterion Cymreig ar ddechrau eu hymchwiliad. Rwy'n siŵr, os byddan nhw'n gwahodd Gweinidogion i roi tystiolaeth iddo, y byddwn ni'n hapus i wneud hynny hefyd. Rwy'n credu ei fod yn cynnig cyfle i ni ddatblygu'r ddadl dros sut, pe gellid trosglwyddo datganoli budd-daliadau penodol i Gymru, gyda'r holl gostau ariannol angenrheidiol a fyddai'n dod yn sgil hynny, byddai hynny yn caniatáu i ni weinyddu budd-daliadau mewn ffordd a fydd yn gyson â dymuniadau'r Senedd ac, yn fy marn i, dymuniadau pobl yng Nghymru.

Mae'r rhain yn hawliau sydd gan bobl. Maen nhw'n aml mewn amgylchiadau anodd. Maen nhw'n haeddu cael eu trin mewn ffordd sy'n deg ac sy'n dosturiol. Nid wyf i'n credu y gallech chi feddwl bod yr un o'r rheini yn nodweddion o'r ffordd y mae'r system fudd-daliadau wedi ei gweinyddu dros y 10 mlynedd diwethaf.