Diolch, Lywydd. Cafwyd adroddiadau bod oddeutu 63 y cant o goedwig Uganda wedi'i thorri rhwng 1990 a 2015. Dywedodd Esther Mbayo, Gweinidog yn yr Arlywyddiaeth, yn 2016 fod llawer o bobl wedi bod yn ymwneud â thorri coed yn anghyfreithlon, gan gynnwys, a dyfynnaf,

'personél diogelwch, rhai gwleidyddion, swyddogion [coedwigoedd], masnachwyr coed, gwerthwyr siarcol a phobl leol.'

Ychydig cyn y toriad, dathlodd prosiect Maint Cymru, sy'n ymateb i'r angen byd-eang i ailgoedwigo, ac a ariennir yn rhannol gan Lywodraeth Cymru, eu bod wedi plannu 15 miliwn o goed yn rhanbarth Mynydd Elgon ym Mbale yn Uganda—camp wych y dylai pawb yng Nghymru ei chydnabod.

Mae cwestiwn ysgrifenedig i’r Gweinidog Cyfiawnder Cymdeithasol wedi datgelu bod gan Lywodraeth Cymru femoranda cyd-ddealltwriaeth gyda phedair Llywodraeth ardal yn rhanbarth Mbale yn Uganda, ond nid yw’r rhain yn benodol ar gyfer diogelu'r coed a blannwyd drwy brosiect Maint Cymru yn hirdymor. Ar y naill law, gallaf weld ymgais glir y Llywodraeth hon i helpu i ailgoedwigo ein planed a chreu bywoliaeth gynaliadwy i ffermwyr ymgynhaliol yn Uganda, ond ar y llaw arall, gallaf weld eich bod wedi methu rhoi unrhyw fesurau ar waith i ddiogelu'r coed y mae'r Llywodraeth hon wedi buddsoddi'n helaeth ynddynt. A all y Dirprwy Weinidog, neu'r Gweinidog, egluro pam y byddai'r Llywodraeth hon yn gwario miliynau o bunnoedd o arian cyhoeddus ar blannu coed mewn gwlad arall, heb drafferthu rhoi unrhyw gytundeb ar waith gyda Llywodraeth Uganda—lleol neu fel arall—i ddiogelu safle Mynydd Elgon rhag cael ei dargedu gan dorwyr coed anghyfreithlon?