Part of 2. Cwestiynau i’r Cwnsler Cyffredinol a Gweinidog y Cyfansoddiad – Senedd Cymru am 2:55 pm ar 22 Medi 2021.
A gaf fi, yn gyntaf oll, mewn ymateb i'r cwestiwn pellach hwnnw—ac rwy'n siŵr y byddech yn awyddus i ymuno—ganmol gwaith yr ymgyrch Menywod yn Erbyn Anghydraddoldeb Pensiwn y Wladwriaeth a'r menywod sydd wedi ymgyrchu mor ddiwyd yn erbyn yr anghyfiawnder dybryd hwn? Ac rwy'n siŵr nad oes unrhyw Aelod o'r Senedd hon nad ydynt yn adnabod nifer fawr o bobl yr effeithiwyd arnynt gan yr anghyfiawnder hwn.
Cyhoeddwyd canfyddiadau adroddiad yr Ombwdsmon Seneddol a Gwasanaeth Iechyd ym mis Gorffennaf, ac maent wedi tynnu sylw at y pryderon a fynegwyd gan yr Aelod, a chan lawer o Aelodau eraill o'r Senedd, ac ar draws y pleidiau, rwy'n credu. Yr hyn y gallaf ei ddweud yw nad yw hyn yn unrhyw beth newydd i Lywodraeth Cymru. Mae Gweinidogion Llywodraeth Cymru yn y maes datganoledig hwn wedi bod yn gwneud sylwadau ers 2016 ar fater yr anghyfiawnder a’r angen i unioni'r sefyllfa—ysgrifennodd Lesley Griffiths ar 23 Chwefror 2016; ysgrifennodd Julie James ym mis Chwefror 2018. Cafwyd llythyrau pellach ar 16 Mai 2019, 21 Mehefin 2019, 23 Tachwedd 2020 a 12 Chwefror 2021. Felly, rwy'n credu bod pob un ohonom yn edrych yn agos iawn i weld beth fydd canlyniad ymchwiliadau pellach yr ombwdsmon, ac os ceir cadarnhad fod anghyfiawnder wedi digwydd, mae'n rhaid unioni'r anghyfiawnder hwnnw. A dyna fydd safbwynt Llywodraeth Cymru: cefnogi’r holl fenywod yng Nghymru i wneud yn siŵr bod Llywodraeth y DU yn sicrhau cyfiawnder yn y maes sydd o fewn eu cyfrifoldeb a’u rhwymedigaeth.