Part of 2. Cwestiynau i’r Cwnsler Cyffredinol a Gweinidog y Cyfansoddiad – Senedd Cymru am 3:01 pm ar 22 Medi 2021.
Ar y pwynt cyffredinol iawn ynghylch y ffordd y gallwn ddylanwadu ar hawliau yn y gweithle ac yn y blaen, rwy'n credu ei bod yn werth cydnabod yn gyntaf fod cyflawniad y Llywodraeth Lafur hon yng Nghymru yn y meysydd hyn wedi bod yn sylweddol tu hwnt, boed yn Ddeddf yr Undebau Llafur (Cymru) 2017, boed yn Ddeddf y Sector Amaethyddol (Cymru) 2014, neu'n ddeddfwriaeth i roi diwedd ar gontractau dim oriau mewn perthynas â'r sector gofal cymdeithasol, ac mewn llawer o feysydd eraill, ac yn enwedig mewn perthynas â phartneriaeth gymdeithasol, sef lle'r oedd eich cwestiwn yn arwain.
Credaf fod y Bil partneriaeth gymdeithasol yn ddeddfwriaeth bwysig. Wrth gwrs, mae'r Gweinidog sy'n gyfrifol am y Bil hwnnw'n eistedd yma, ac rwy'n siŵr ei bod yn clywed y sylwadau a wnewch, ond credaf fod gennym safbwynt cyffredin iawn, yn sicr yn yr amgylchedd COVID ôl-Brexit rydym ynddo, sef bod ansawdd gwaith yn gwbl sylfaenol i ansawdd bywyd ein dinasyddion ac felly mae'n rhywbeth na allwn ei ddiystyru. Mae'r Bil partneriaeth gymdeithasol yn ceisio defnyddio'r adnoddau a'r pwerau sydd gennym er mwyn dylanwadu ar newid blaengar ar hyd y llinellau penodol hynny.
Ac wrth gwrs, fe gyfeirioch chi at rôl undebau llafur yn hyn. Credaf mai un o'r negeseuon sydd wedi bod gan Lywodraeth Cymru erioed—neges glir iawn—yw mai ymuno a chael eu cynrychioli ar y cyd drwy undeb llafur yw'r ffordd orau i weithwyr sicrhau a diogelu eu hawliau yn y gwaith. Credaf mai dyna un o'r negeseuon sylfaenol sy'n treiddio drwy'r holl faterion sy'n ymwneud â gwaith teg. Felly, rwyf i'n bersonol yn sicr yn edrych ymlaen at y cynnydd pellach mewn perthynas â'r Bil partneriaeth gymdeithasol, ac wrth gwrs dylech gydnabod hefyd y gwaith a wnaethom ar gydraddoldeb a'r Gweinidog a atebodd gwestiynau yn gynharach, Jane Hutt, mewn perthynas ag adran 1 o Ddeddf Cydraddoldeb 2010, gweithredu honno, a oedd, yn fy marn i, yn gam pwysig arall.
Un pwynt olaf yw cydnabod y gwaith gwirioneddol y buoch yn ei wneud yn y maes hwn, oherwydd mae eich gwaith mewn perthynas â llesiant mewn gwaith, incwm sylfaenol cyffredinol a'r materion sy'n ymwneud â'r wythnos pedwar diwrnod mewn gwirionedd, oll yn feysydd lle mae cyfleoedd yn awr i archwilio cyfleoedd newydd, ffyrdd newydd o weithio, ffyrdd newydd lle rydym yn byw i weithio, nid gweithio i fyw. Felly, credaf fod hynny'n glod mawr i chi, ac edrychaf ymlaen yn fawr at ganlyniad eich trafodaethau a gynhelir ddydd Iau ar yr wythnos waith pedwar diwrnod, ac wrth gwrs, ceir dadl yfory yn y Siambr lle bydd y mater hwnnw'n cael sylw, ac rwy'n edrych ymlaen at hynny hefyd.