7. Dadl Plaid Cymru: Wythnos waith pedwar diwrnod

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:50 pm ar 22 Medi 2021.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Luke Fletcher Luke Fletcher Plaid Cymru 4:50, 22 Medi 2021

(Cyfieithwyd)

Wel, wrth gwrs, roeddwn ar fin symud ymlaen at fodel Gwlad yr Iâ. Ond wrth gwrs, mae ffyrdd eraill o'i wneud, ac mae'n gywir i gyfeirio at rai o'r anfanteision gyda model Sbaen. Ond os edrychwn ar dreial Gwlad yr Iâ, gwelwn fod gweithwyr yno'n cael yr un swm am oriau byrrach, a hefyd yn gweld cynhyrchiant yn aros yr un fath neu'n gwella yn y rhan fwyaf o weithleoedd. Erbyn hyn mae 86 y cant o weithwyr Gwlad yr Iâ naill ai wedi newid i oriau gwaith byrrach am yr un cyflog neu byddant yn cael hawl i wneud hynny. Ac roedd y manteision i iechyd a lles yn glir—dywedodd gweithwyr eu bod yn teimlo llai o straen ac mewn llai o berygl o fod wedi'u gorweithio drwy well cydbwysedd rhwng bywyd a gwaith.

Mae'r pwynt olaf hwnnw ar gydbwysedd rhwng bywyd a gwaith yn arbennig o bwysig mewn perthynas â'r DU. Mae gwybodaeth a ddarparwyd gan Gyngres yr Undebau Llafur yn dangos, yn seiliedig ar ddata cyn y pandemig, fod gweithwyr llawn amser yn y DU wedi gweithio rhai o'r oriau hwyaf yn yr UE, gydag 1.4 miliwn o weithwyr yn gweithio saith diwrnod o'r wythnos.

Ond nid Llywodraethau yn unig sy'n edrych ar wythnos waith pedwar diwrnod. Mae nifer gynyddol o gwmnïau'n dechrau gweld gwerth y syniad; un enghraifft yw Unilever, sy'n bwriadu newid gweithwyr yn Seland Newydd i wythnos waith pedwar diwrnod.

Rwy'n siŵr y bydd yr Aelodau'n cytuno na allwn ddisgwyl cynnal y status quo mewn arferion gwaith. Fel y dywedais yn gynharach, mae awtomeiddio, a'r pandemig wrth gwrs, wedi, ac yn mynd i newid byd gwaith am byth. Ni allwn gladdu ein pennau yn y tywod. Er lles pob gweithiwr yng Nghymru, rwy'n gobeithio y byddai'r Senedd hon yn cytuno bod mwy i fywyd na gwaith.