Cwestiynau Heb Rybudd gan Lefarwyr y Pleidiau

Part of 1. Cwestiynau i Weinidog yr Economi – Senedd Cymru am 1:48 pm ar 29 Medi 2021.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Luke Fletcher Luke Fletcher Plaid Cymru 1:48, 29 Medi 2021

(Cyfieithwyd)

Diolch, Weinidog. Wrth edrych ymlaen, y tu hwnt i'r adferiad yn y tymor byr i'r tymor canolig ac ar y strategaeth adfer fwy hirdymor, un ffordd y gallwn sicrhau ffyniant i gymunedau lleol yng Nghymru yw drwy gefnogi cwmnïau cydweithredol cymunedol, mentrau cymdeithasol ac economi sylfaenol Cymru. Mae'r pandemig wedi cadarnhau bod economi sylfaenol gref wedi'i chefnogi'n dda yn hanfodol. Mewn rhai ardaloedd yng Nghymru, yr economi sylfaenol yw'r economi gyfan. Gwyddom fod pedair o bob 10 swydd yng Nghymru yn rhan o'r economi sylfaenol, a bod £1 ym mhob £3 a werir yng Nghymru yn yr economi sylfaenol honno.

Nawr, mae'r Sefydliad Materion Cymreig wedi argymell ffurfioli egwyddor 'Meddwl yn fach yn gyntaf' i ymgorffori arferion treuliant lleol yng Nghymru. Dylai hyn helpu i gefnogi'r economi sylfaenol, sydd wedi bod yn allweddol yn ystod y pandemig ac wrth hybu economi Cymru yn fwy cyffredinol. Mae rheoleiddio'n chwarae rôl bwysig yn darparu cysondeb a chwarae teg i fentrau bach a chanolig a busnesau lleol, yn enwedig yn yr economi sylfaenol. Fodd bynnag, mae nifer y busnesau bach a chanolig sy'n ystyried gweithio i'r sector cyhoeddus yn gostwng, a disgrifiodd 51 y cant o'r ymatebwyr yn arolwg busnesau bach yr Adran Busnes, Ynni a Strategaeth Ddiwydiannol mai rheoleiddio oedd yr her fwyaf sylweddol.

Yng nghynllun gweithredu economaidd Llywodraeth Cymru ar gyfer 2017, cafwyd ymrwymiad i adolygu rheoleiddio, ond mae'r Sefydliad Materion Cymreig wedi nodi nad yw'n glir pa gamau a gymerwyd i gyflawni'r ymrwymiad hwn. Byddwn yn ddiolchgar i'r Gweinidog pe gallai amlinellu pa gymorth sydd ar waith i fusnesau bach a chanolig a busnesau lleol sy'n ceisio llywio'u ffordd drwy brosesau caffael a rheoleiddio, ac a gynhaliwyd unrhyw adolygiadau ers cynllun gweithredu economaidd 2017, a hefyd, beth y mae Llywodraeth Cymru yn ei wneud i flaenoriaethu busnesau lleol dros gorfforaethau sy'n allforio elw fel sylfaen ein heconomi, a sut y maent yn ymgyrchu i ddefnyddwyr wneud yr un peth?