Part of the debate – Senedd Cymru am 3:35 pm ar 29 Medi 2021.
Bydd Clwb Llenyddol Casnewydd a Gwent yn dechrau ar eu tymor jiwbilî yn 75 oed pan fyddant yn cyfarfod heno. Mae'r clwb wedi bod yn cyfarfod yn fisol am ginio a sgwrs ar thema lenyddol rhwng mis Medi a mis Mai bron yn ddi-dor ers ychydig ar ôl yr ail ryfel byd. Er i'r pandemig darfu rhywfaint arnynt, cafwyd llawer o gyfarfodydd ar Zoom.
Cynhaliwyd ei gyfarfod cyntaf yng Ngwesty'r Westgate ar 23 Ebrill 1947, a chredir ei fod yn un o'r clybiau llenyddol hynaf yng Nghymru. Croesawodd Casnewydd a Gwent nifer o ffigurau llenyddol dros y blynyddoedd, gan gynnwys yr awdur blaenllaw, Lady Healey; yr ieithydd, David Crystal; y milwr a'r awdur, Peter Kemp; a'r bardd, awdur a dramodydd, Dannie Abse. Mae'n falch o fod wedi meithrin awduron newydd o Gymru, yn ogystal â dod ag awduron cenedlaethol a rhyngwladol cydnabyddedig o gefndiroedd amrywiol i Gasnewydd, ac mae gan y clwb aelodaeth sy'n tyfu o bob cwr o'r ddinas, y wlad a'r byd. Maent yn ymdrechu i drafod ystod eang o bynciau, gyda sgyrsiau y tymor hwn yn cynnwys 'Crime Cymru', 'Black Writers 1600-1900', a hyd yn oed 'Viking Sagas'.
Mae'n gyflawniad enfawr i grŵp fel hwn barhau i fynd ar ôl 75 mlynedd, ac rwyf am ddiolch i bawb sydd wedi helpu dros y degawdau, gyda diolch arbennig i'r holl bwyllgor presennol, dan arweiniad Dr Alun Isaac, ac i Sue Beardmore, sydd wedi helpu i roi'r wybodaeth ddiweddaraf i bawb drwy gydol y pandemig. Nid oes terfyn ar eu brwdfrydedd a'u hymrwymiad, ac fel aelod balch, rwy'n edrych ymlaen yn fawr at ddigwyddiadau'r flwyddyn hon, a hoffwn annog unrhyw un sydd â diddordeb i ddod i gysylltiad. Mae'r tymor hwn yn addo bod yn flwyddyn ardderchog.