Part of 1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 1:58 pm ar 19 Hydref 2021.
Llywydd, rwyf i wedi ymrwymo yn llwyr i gael craffu priodol ar benderfyniadau a wnaed yma yng Nghymru, ymchwiliad iddyn nhw ac atebolrwydd o ganlyniad i hynny. Nid wyf i wedi fy narbwyllo y bydd ymchwiliadau sy'n gorgyffwrdd ac yn cystadlu yn rhoi'r atebion gorau i bobl y mae angen yr atebion hynny arnyn nhw. Tra bod Prif Weinidog y DU—tra bod ei Brif Weinidog ef—yn parhau i gynnig y sicrwydd i mi y bydd profiadau yma yng Nghymru yn cael y sylw sydd ei angen arnyn nhw ac y maen nhw'n ei haeddu ac yn gwneud hynny o fewn y cyd-destun ehangach y gall ymchwiliad y DU yn unig ymchwilio iddo, yna rwy'n fodlon parhau â'r cytundeb a wnes i gyda Phrif Weinidog y DU ar y dechrau. Ceir rhai profion pwysig i Lywodraeth y DU o hyd, ac maen nhw'n dod yn y tymor byr. Mae Prif Weinidog y DU wedi dweud wrth deuluoedd mewn profedigaeth y bydd yn penodi cadeirydd yr ymchwiliad hwnnw yr ochr hon i'r Nadolig. Rwy'n disgwyl i Brif Weinidogion gwledydd eraill y DU fod yn rhan o'r penodiad hwnnw. Os byddaf i'n darllen amdano mewn datganiad i'r wasg, neu os wyf i'n cael gwybod amdano hanner awr cyn ei gyhoeddi, yna mae'n anochel y bydd amheuaeth ynghylch y synnwyr o gyfranogiad gwirioneddol a chyfle gwirioneddol i graffu ar ddimensiwn Cymru fel y mae angen ei wneud yn yr ymchwiliad hwnnw.
Ddoe, rhoddodd Prif Weinidog y DU sicrwydd i mi y byddai Llywodraethau datganoledig yn cael eu cynnwys yn briodol ac yn rhan o'r penodiad hwnnw, o'r cylch gorchwyl, o arferion gwaith ymchwiliad y DU, ac edrychaf ymlaen at weld hynny yn cael ei gadarnhau yn ymarferol.