Part of the debate – Senedd Cymru am 3:52 pm ar 19 Hydref 2021.
Wel, diolch yn fawr, Rhun. Un o'r rhesymau pam roeddwn i'n awyddus i wneud yn siŵr bod yna gyfle i roi briefing i rai ohonoch chi'r bore yma oedd i wneud yn siŵr eich bod chi'n gweld, neu'n cael rhyw fath o syniad, cyn hanner tymor achos rŷn ni'n ymwybodol bydd pob un i ffwrdd a doedden ni ddim eisiau ei adael e'n rhy hir cyn ein bod ni'n cael cyfle i rannu ein syniadau gyda chi. Wrth gwrs, bydd yna fwy o fanylion yn yr adroddiad.
Mae yna raglen o ran rhoi gwybodaeth i'r cyhoedd am ble y gallan nhw fynd am fwy o help eisoes wedi dechrau, ac mae'n bwysig ein bod ni'n cario ymlaen gyda hwnna dros y gaeaf. Felly, mae'r rhaglen yna eisoes wedi dechrau. Ac rydych chi'n eithaf iawn mai COVID yw'r cyd-destun ar gyfer paratoi am y gaeaf yma, a dwi'n meddwl ei bod hi'n bwysig ein bod ni'n tanlinellu mai dyma un o'r gaeafau mwyaf anodd yn hanes yr NHS. Pan ydych chi'n dweud ei fod yn gyfnod sefydlog, wel mae pob peth yn relative onid yw e? Ac felly dwi'n meddwl mai beth rydyn ni'n sôn am yn fan hyn yw amser pan nad oes yna amrywiolyn rydyn ni'n poeni amdano ar hyn o bryd. Ac felly dyna ran o'r rheswm pam rydyn ni'n sôn ein bod ni mewn cyfnod sefydlog, lle rydyn ni'n ymwybodol bod y rhan fwyaf o'r boblogaeth wedi cael rhyw fath o amddiffyniad oherwydd eu bod wedi cymryd y cyfle i gael y brechlyn.
O ran ein hysgolion ni, rydyn ni yn ymwybodol bod y niferoedd yn uchel dros ben yn ein hysgolion ni, ond rydyn ni hefyd yn ymwybodol nad ydyn ni ddim eisiau i'n plant ni i golli mwy o amser ysgol, a dyna pam fydd y peiriannau ar gyfer monitro'r awyr yn ein hysgolion ni yn cael eu dosbarthu yn ystod yr wythnosau nesaf.
Ac o ran newid y strategaeth, wel, dim ond wythnos ddiwethaf wnes i gyhoeddi'r strategaeth newydd ar y brechlyn dros y gaeaf, felly na, dydyn ni ddim yn mynd i roi rhaglen newydd eto ar ôl inni gyhoeddi un yr wythnos diwethaf, ond wrth gwrs, rŷn ni wastad yn wyliadwrus o ran edrych mas am amrywiolion newydd. Dyna pam rŷn ni mor bryderus ynglŷn â'r ffaith bod Llywodraeth y Deyrnas Unedig yn cymryd cymaint o'r amddiffynfeydd o ran cadw pethau allan o Brydain i ffwrdd. Mae hwnna yn ein poeni ni, ond wrth gwrs mae hwnna'n anodd i ni achos bod y ffin mor agored a bod y rhan fwyaf o bobl sy'n teithio dramor yn teithio trwy Loegr.
O ran y problemau o ran prinder offer cymryd gwaed, mae hynny wedi bod yn broblem, fel ŷch chi'n dweud, ers wythnosau lawer; mae'n broblem ryngwladol. Rŷn ni'n gwybod pan ddaw'r vials yma yn ôl mewn, bydd pwysau aruthrol ar GPs unwaith eto i orfod ailddechrau gwneud y gwaith maen nhw fel arfer yn ei wneud. Felly, rŷn ni yn poeni am hynny, ond wrth gwrs, mae gwaith yn cael ei wneud ar draws y byd i geisio cynhyrchu mwy o'r vials yma.
Ac o ran ymchwiliad COVID annibynnol: wel, rôn i ar yr alwad gyda'r Prif Weinidog ddoe pan glywais i Boris Johnson yn ei gwneud hi'n glir y byddai fe yn fodlon siarad gyda Chymru ynglŷn â beth fydd hyd a lled y ffordd dŷn ni'n pwyso a mesur yr ymchwiliad COVID yma, ac mi fyddai fe'n cymryd y sefyllfa yng Nghymru i mewn i ystyriaeth.